چکیده:
تلاش به منظور ایجاد رفاه، ارتقاء معیشت و دستیابی به زندگی بهتر از جمله اهداف اجتماعی بشر به منظور ماندگاری در کلیه عرصههای سکونتگاهی میباشد. از این رو افراد در راستای فرار از مشکلات و تنگناهای موجود در محلِ سکونت خویش و همچنین برخورداری از خوشبختی و آنچه که حق طبیعی انسان برای ادامه زندگی قلمداد میگردد؛ به فضای سکونتگاهی دیگر مهاجرت میکنند. در راستای این روندِ جمعیتی؛ روستائیان به منظور استفاده از امکانات معیشتی-رفاهی و نیز در جهت یافتن شغل و ایجاد درآمد مُکفی، به سمت شهرها و دیگر مراکز اقامتگاهی کشور مهاجرت میکنند. در این مسیرِ حرکت، عموماً افراد روستایی تمایل دارند به سمت مراکزی رهسپار شوند که علاوه بر رفع نیازمندیهای اقتصادی - اجتماعیِ آنان؛ این فضای جدید بتواند جوابگوی احساسات و ادراکات فرهنگی- هویتی آنها نیز باشد.
در این پژوهش که با رویکرد تحلیلی - توصیفی انجام گرفته است؛ تلاش است با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و میدانی، ضمن بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مهاجرت روستائیان دهستان رستم دو از توابع شهرستان رستم به دیگر نقاط سکونتگاهی منطقه، نقش پیوندهای قومی - فرهنگی (شبکه مهاجرت) شهرها را در این جذبِ جمعیتی تجزیه و تحلیل نماییم. نتایج تحقیق حاکی از آن است که عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی و طبیعی در مهاجرت روستائیان دهستان مؤثر بودهاند. در این میان، حدود 80 درصد از مهاجرین مورد مطالعه عوامل اقتصادی از جمله جستجوی شغل و دستیابی به درآمد بیشتر را مهمترین دلیل کوچ خود ذکر کردهاند. همچنین قریب به اتفاق 40 درصد از روستائیانِ مهاجر به شهر محلی مصیری و شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد به ویژه یاسوج که دارای پیوندهای قومی - فرهنگی مستحکمی با روستاهای مبدأ مهاجرت میباشند، نقل مکان نمودهاند.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش که با رویکرد تحلیلی - توصیفی انجام گرفته است؛ تلاش است با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و میدانی، ضمن بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مهاجرت روستائیان دهستان رستم دو از توابع شهرستان رستم به دیگر نقاط سکونتگاهی منطقه، نقش پیوندهای قومی - فرهنگی (شبکه مهاجرت) شهرها را در این جذب جمعیتی تجزیه و تحلیل نماییم.
این روند که بعد از انقلاب اسلامی به دلیل فضای اجتماعی - سیاسی حاکم بر کشور و همچنین بروز جنگ و به وجود آمدن شرایط اقتصادی - معیشتی نامساعد برای روستائیان؛ - علیرغم توجه به مباحث عدالت فضایی در توزیع منابع بین تمام اقشار جامعه از سوی نهادها و دستگاههای دولتی- ، شدت گرفت؛ موجب سیل عظیم روندهای مهاجرتی روستائیان به سمت شهرها در جهت دستیابی به شغل و درآمد بیشتر و نیز برخورداری از خدمات اجتماعی - فرهنگی موجود در شهرها شده است.
به عبارت دیگر وجود عوامل مهمی از قبیل بروز مخاطرات محیطی(خشکسالی، سیل، زلزله)، رفع نیازمندیهای زیستی- بیولوژیک، دسترسی به امکانات و تسهیلات معیشتی - رفاهی، به همراه دستیابی به شغل جدید و درآمد بیشتر، رفع فقر و بیکاری به لحاظ اقتصادی و برآوردن احتیاجات فرهنگی- اجتماعی همچون تحصیل، بالابردن سطح فرهنگ و تمایل به زندگی در نقاط خاص از مهمترین انگیزههای مهاجرت روستائیان به دیگر مراکز سکونتگاهی کشور محسوب میشود(طاهرخانی،1380).
ارتباط بین تأثیر کمبود درآمد در روستاهای نمونه و افزایش مهاجرت روستائیان </رجوع شود به تصویر صفحه> آزمون فرضیه دوم: شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد بویژه یاسوج به دلیل داشتن پیوندهای مستحکم فرهنگی – قومی و اقتصادی با ساکنین شهرستان رستم ؛ دارای بیشترین جذب مهاجرین روستاهای مورد مطالعه بودهاند.