چکیده:
مهمترین انتظاری که از نظام اکتساب سلاح و تجهیزات میرود، پاسخ بههنگام و مؤثر به نیاز حال و آینده نیروهای مسلح در یک محیط پیچیده و متغیر است. برای این منظور، نظام اکتساب سلاح و تجهیزات میبایست توانایی انجام برخی از فعالیتهای کلیدی را داشته باشد که انجام آنها مستلزم برخورداری از برخی قابلیتهای محوری است. این قابلیتها، نظام اکتساب سلاح و تجهیزات را بر تغییر و بازآرایی فرآیندهای متداول و منابع در دسترس خود با توجه به تغییرات محیط توانا میسازد. در این پژوهش، با هدف شناسایی این قابلیتها، با 14 نفر از صاحبنظران اکتساب سلاح و تجهیزات مصاحبه بهعمل آمد. با استفاده از تحلیل مضمونِ این مصاحبهها و همچنین تحلیل محتوای 6 سند رسمی دفاعی قابلدسترس، تعداد 12 قابلیت برای نظام اکتساب سلاح و تجهیزات بهدست آمد که با بهکارگیری رویکرد مدلسازی ساختاری-تفسیری، تعداد 10 قابلیت «مدیریت هوشمندانه اطلاعات و دانش»، «آیندهنگری و درک تغییرات محیط»، «تولید مفاهیم و زبان مشترک»، «درک فناورانه و مدیریت فناوری»، «رهبری و هدایت ظرفیتهای داخلی و خارجی»، «تولید سیاستهای پابرجا و راهبردهای منعطف»، «نوآوری و خلاقیت»، «مدیریت پروژههای بزرگ اکتساب»، «تصمیمسازی برای تصمیمگیری»، و «تعاون و شراکت راهبردی بین نقشآفرینان» را میتوان بهعنوان قابلیتهای محوری قلمداد کرد.
خلاصه ماشینی:
با استفاده از تحلیل مضمون این مصاحبهها و همچنین تحلیل محتوای 6 سند رسمی دفاعی قابلدسترس، تعداد 12 قابلیت برای نظام اکتساب سلاح و تجهیزات بهدست آمد که با بهکارگیری رویکرد مدلسازی ساختاری-تفسیری، تعداد 10 قابلیت «مدیریت هوشمندانه اطلاعات و دانش»، «آیندهنگری و درک تغییرات محیط»، «تولید مفاهیم و زبان مشترک»، «درک فناورانه و مدیریت فناوری»، «رهبری و هدایت ظرفیتهای داخلی و خارجی»، «تولید سیاستهای پابرجا و راهبردهای منعطف»، «نوآوری و خلاقیت»، «مدیریت پروژههای بزرگ اکتساب»، «تصمیمسازی برای تصمیمگیری»، و «تعاون و شراکت راهبردی بین نقشآفرینان» را میتوان بهعنوان قابلیتهای محوری قلمداد کرد.
این دورنما که بهخودیخود به حد کافی پیچیده است و با اوضاع متغیر محیط بغرنجتر نیز میشود؛ در نتیجه، برای جلوگیری یا تا کاهش حداکثری تأخیرها و افزایش هزینهها که در بسیاری از برنامههای اصلی اکتساب سلاح و تجهیزات دفاعی برای دستیابی به تسلیحات رایج شده است، ضرورت توسعهی انگارهها، نظریهها و ابزارهای مدیریتی و مالی جدید بیش از پیش احساس میشود.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش 2-1- نظام اکتساب دفاعی بر اساس تعریف وزارت دفاع آمریکا، اکتساب دفاعی<FootNote No="5" Text="Defense Acquisition"/> عبارت است از «مفهومسازی، طراحی، توسعه، آزمایش، انعقاد قرارداد، تولید، استقرار، پشتیبانی، اصلاح و رهاسازی تسلیحات و دیگر سامانهها، ملزومات یا خدمات بهمنظور برآوردهساختن نیازهای وزارت دفاع برای استفاده در مأموریتهای نظامی یا پشتیبانی از آنها» [4].
در این مرحله 6 سند رسمی نظام جامع تحقیقات صنعتی نیروهای مسلح (1393)، سند نظام نوآوری دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، طرح قائم وزارت دفاع (1383)، برنامه 20 ساله وزارت دفاع (1394)، سند انتظارات سپاه از سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و دو سخنرانی رییس ستاد کل نیروهای مسلح در جشنواره سلمان فارسی که قابلیت دسترسی و استناد به آنها وجود دارد، انتخاب شده است.