چکیده:
هدف: تاثیر زبان فارسی در دیگر فرهنگها، از جمله مسائل مهم در حوزه مطالعات تمدنی و تاثیر علوم و معارف اسلامی ایرانی است. هدف نوشتار حاضر نیز بررسی نقش شاعران شیعه عصر صفوی در ترویج مذهب تشیع و زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره هند در قرنهای 9 و10 هجری بود.
روش: این مقاله با روش اسنادی- تاریخی به بررسی موضوع پرداخت.
یافته ها: حضور شاعران فارسی زبان شیعه در شبه قاره هند، موجب شد زبان فارسی، زبان رسمی هند در این دوره شود؛ مذهب تشیع گسترده تر شد و حتی پادشاهان و درباریان هندی به فارسی شعر سرودند.
نتیجه گیری: پادشاهان هند برای آداب و رسوم ایرانیان و زبان فارسی اهمیت ویژه ای قائل بودند. از این رو شاعران شیعه، هم برای محکم کردن پایه و اساس شیعه و هم برای گسترش زبان فارسی و تمدن ایرانی به هند مهاجرت کردند؛ به طوری که طالب آملی، معروف ترین شاعر در عصر جهانگیر و صائب تبریزی، ملک الشعرای دربار شاه جهان شد و جهانگیر و همسرش به فارسی شعر سرودند.
Objectives: Impressions of language and Persian Literature in other cultures is one of the important subjects in civilization and Islamic studies.The aim of this article is to analyze the role of shiee poets in expanding Shiism and Persian language in the sub-continent during 16th and 17th century in Safavid Period.
Method: The method of this article is based on documental- historical method.
Results: The results of the research indicate that in this era، Persian language became the official language and Shiism was expanded and even the kings composed poem in Persian.
Conclusion: The author of the article concluded that Mughal Kings supported the Iranian poets، cultures and Persian language. Then shiee poems began to develop and both the shiism foundations and the expansion of Iraninan civilization began to migrate to the sub-continent. Taleb Amoli was the greatest poet in Jahangir’s court and his wife and both of them composed in Persian and Saeb Tabrizi became a great poet in Shahjahan Period.
خلاصه ماشینی:
از این رو شاعران شیعه، هم برای محکم کردن پایه و اساس شیعه و هم برای گسترش زبان فارسی و تمدن ایرانی به هند مهاجرت کردند؛ به طوری که طالب آملی، معروفترین شاعر در عصر جهانگیر و صائب تبریزی، ملکالشعرای دربار شاهجهان شد و جهانگیر و همسرش به فارسی شعر سرودند.
در این بررسی سعی بر این است با بررسی نفوذ زبان و ادبیات فارسی در دربار هند، تأثیر آن در ادبیات آن دیار بررسی شود تا از این رهگذر، پاسخ به پرسشهای ذیل پاسخ دهیم: - دلایل ورود زبان فارسی به شبهقارۀ هند چه بوده است؟ - عوامل اساسی در تأثیر زبان در شبهقاره چه بوده است؟ - مهمترین شاعرانی که در دورۀ صفویه به هندوستان مهاجرت کردند کدامند؟ - بازتاب تأثیر زبان و ادبیات فارسی بر فرمانروایان مغول تا چه حدی بوده است؟ - نتیجه این نفوذ در تولید آثار ادبی چگونه بوده است؟ ب) پیشینۀ پژوهش با توجه به اهمیت زبان و ادبیات فارسی و نفوذ آن در دربار گورکانیان در عهد صفویه(قرن شانزدهم و هفدهم میلادی) و تأثیر آن در نگارش کتب گوناگون در آن دیار و گسیل شدن ادبای ایرانی به هند، پژوهشهای بسیاری به رشتۀ تحریر درآمده و مورد واکاوی قرار گرفته است که در حوزۀ تاریخ به برخی از آنها اشاره میشود.