چکیده:
موضوع این مقاله آداب مهمانی در سیره امام علی علیه السلام میباشد. با توجّه به اجتماعی بودن انسان، ارائه الگوهای کامل در این عرصه برای رسیدن او به نقطة مطلوب ضروری است. بهترین گزینه در این زمینه معصومین هستند. متاسّفانه زندگی مدرن آثار منفی در روابط اجتماعی ایجاد کرده است که اگر تصحیح نگردند، سبک زندگی اسلامی به حاشیه رانده می شود. این مقاله که به روش کتابخانهای گردآوری شده، تلاش دارد تا یکی از این ابعاد، یعنی مهمانی در سیره امیرالمومنین علیه السلام را بررسی کند تا با روشن شدن فاصله ای که با نقطه مطلوب داریم، گامی در جهت بهبود آن برداریم. سوال اصلی که این مقاله پاسخگوی آن است عبارت است از اینکه: امام علی علیه السلام برای احیای سنّت مهمانی در جامعه
چه برنامه ها و دستورالعمل هایی داشتند؟ نتیجة حاصل نیز این موضوع را تایید میکند که ایشان سه برنامة عمده برای تحقّق این امر داشتند: تبیین اهمیّت و آثار آن مانند ایجاد نشاط، آمرزش گناهان و بهشتی شدن؛ نهادینه کردن وظایف میزبان مانند استقبال و بدرقة محترمانه، خدمت به او و مهیّا ساختن اسباب آسایش و امنیت او؛ تبیین وظایف مهمان مانند پذیرفتن دعوت میزبان، پرهیز از به سختی انداختن او و رعایت ویژة آداب سفره و غذا خوردن.
خلاصه ماشینی:
"سؤال اصلی که این مقاله پاسخگوی آن است عبارت است از اینکه: امام علی( برای احیای سنت مهمانی در جامعه چه برنامهها و دستورالعملهایی داشتند؟ نتیجة حاصل نیز این موضوع را تأیید میکند که ایشان سه برنامة عمده برای تحقق این امر داشتند: تبیین اهمیت و آثار آن مانند ایجاد نشاط، آمرزش گناهان و بهشتی شدن؛ نهادینه کردن وظایف میزبان مانند استقبال و بدرقة محترمانه، خدمت به او و مهیا ساختن اسباب آسایش و امنیت او؛ تبیین وظایف مهمان مانند پذیرفتن دعوت میزبان، پرهیز از به سختی انداختن او و رعایت ویژة آداب سفره و غذا خوردن.
این در حالی است که امام( از تکلف بیزار بوده (گروه مؤلفان، 1385، ج2، ص47) و معتقد بودند نباید برای مهمانی به اعضای خانواده سخت گرفته شود و خود نیز یکی از شروط قبول مهمانی دیگران را همین موضوع عنوان میکردند (ابن بابویه، 1378، ج2، ص2).
- تواضع و خدمت به مهمان: مطابق سیرة امام علی( جایگاه مهمان و احترام و خدمت به او تا حدی مهم و با ارزش است که حتی اگر میزبان بالاترین مقام و منصب اجتماعی و معنوی را هم داشته باشد باز هم باید در مقابل مهمان، تواضع و فروتنی را سرلوحة رفتار خود کند.
از این رو با توجه به اهمیت مهمانی در اسلام، حضرت علی( به عنوان اسوه و مقتدای شیعه، الگوهایی جهت برگزاری مهمانی، چه برای میزبان و چه برای مهمان، بیان کردهاند و خود نیز در زندگی به آن التزام داشتند که لازم است مورد توجه قرار گیرد."