چکیده:
سیاست(سیاستگذاری) علمی کشورها چارچوب اصلی فعالیتهای علمی، پژوهشی و آموزشی کشورها را مشخص میکند. سیاستگذاری علمی در ارتباط مستقیم با سرنوشت مردم، گروههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. در این مقاله تلاش شده که سیاست علمی مالزی و ترکیه مورد تحلیل مقایسهای قرار گیرد. پژوهش بر اساس روش توصیفی _تحلیلی و دادههای لازم از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه و نیز سایتهای رسمی سیاستگذاری علمی کشورهای مزبور استخراجشده است. مقایسه این دو واحد سیاسی با توجه به دو مولفه "ساختار و نهادهای موثر در سیاستگذاری علمی " و "میزان بودجه تخصیصیافته" صورت میگیرد. کشورهای مالزی و ترکیه بهعنوان دو کشور عضو سازمان همکاریهای اسلامی، با اعطای استقلال نسبی به مراکز علمی و افزایش ارتباطات بینالمللی دانشگاهها در مسیر توسعه علمی حرکت کردند. این کشورها با مشارکت بخش خصوصی، بودجه پژوهشی را افزایش دادند. در مالزی بهطور مشخص توسعه علمی، نقش سکوی پرش را برای دستیابی به توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی داشت. مقایسه این دو واحد سیاسی با توجه به مولفههای مذکور، میتواند چشمانداز مناسبی از سیاست علمی در این کشورها و مقایسه آن باسیاست گذاری علمی بهویژه در حوزه علوم انسانی در داخل کشور فراهم سازد تا از این رهگذر بتوان گامی در جهت توسعه سیاستگذاری علمی در کشور برداشت.
خلاصه ماشینی:
(ولایتی، 1387؛ دیده گاه و عرفان منش، 1388) سئوال اصلی این پژوهش این است: سیاست گذاری علمی در کشورهای ترکیه و مالزی بر عهده کدام نهادها می باشد و کدام گروه های در فرآیند سیاست گذاری علمی مشارکت می کنند؟ مقایسه این دو کشور با توجه به دو مولفه "ساختار نهادی و مراکز پژوهشی موثر" و "میزان بودجه تخصیص یافته" می تواند چشم انداز مناسبی از سیاست علمی در این کشورها و مقایسه آن با سیاست گذاری علمی بویژه در حوزه علوم انسانی در داخل کشور فراهم سازد.
مثلا اتخاذ تصمیم سیاست گذاران بر "کیفیت زندگی"، پرسش های ذیل را به دنبال خواهد داشت؛ چه اندازه حکومت مرکزی می بایست در تحقیقات اثرات جوامع شهری/روستایی، تحرک جمعیتی، امینت عمومی و میراث فرهنگی سرمایه گذاری کند و مشوق پژوهش هایی در این زمینه باشد؟ سازمان ها و سازو کارهایی که در این حوزه باید مورد توجه قرار گیرند کدامند؟ (سیاست برای علم و فن آوری) از سوی دیگر داده های پژوهشی دانشمندان، اساتید و محققان حوزه علوم اجتماعی و انسانی درباره "کیفیت زندگی" چه اندازه می تواند در اتخاذ تصمیم های عقلانی و درست سیاستگذاران در حوزه علم هدایت کننده باشد.
شورای عالی علوم و فناوری (SCST) که با ریاست نخست وزیر است در سال 1983 تشکیل شد و از سال 2000 با بازنگری در وظایف خود به مهم ترین مرکز سیاست گذاری علم و فن آوری ترکیه در راستای اهداف این کشور برای توسعه اقتصادی و اجتماعی و نیز امنیت ملی تبدیل شد.