چکیده:
یکی از راههای برقراری ارتباط با محیط پیرامون ادراک بصری می باشد ، مکتب روانشناسی گشتالت در زمینه ادراک بصری بسیار تاثیرگذار است. زیرا دستگاه عصبی انسان ساده ترین طرح در هر وضعیت را بر میگزیند و این امر در کالبد ، پلان و هندسه حمام ایرانی قابل مشاهده است. ولی تا کنون از این منظر به بررسی و مطالعه حمام ایرانی پرداخته نشده است. در این پژوهش، حمام قبله (خانم) که بنایی به یادگار مانده از دوره صفوی می باشد و تا امروز نیز به مردم خدمات ارائه میدهد، مبنای مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی با رویکردی کیفی میباشد. همینطور هدف کلی از نوع کاربردی بوده و به دنبال بررسی میزان حضور قوانین گشتالت در این حمام می باشد. این مقاله به تحلیل ساختار فضایی حمام قبله بر پایه اطلاعات کتابخانه ای و میدانی میپردازد به این ترتیب که ابتدا داده های پژوهش در زمینه ساختار فضایی بنا استخراج شده و سپس تحلیلها بر اساس قوانین گشتالت بر روی دادههای برداشت شده صورت می گیرد. در نتیجه تحلیلهای انجام شده مشاهده گردید که قوانین گشتالت تاثیر بسزایی در ساختار کالبدی و فضایی حمام قبله داشته است.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله به تحلیل ساختار فضایی حمام قبله بر پایه اطلاعات کتابخانه ای و میدانی میپردازد به این ترتیب که ابتدا داده های پژوهش در زمینه ساختار فضایی بنا استخراج شده و سپس تحلیلها بر اساس قوانین گشتالت بر روی دادههای برداشت شده صورت می گیرد.
این مقاله بر آن است تا تاثیر قوانین گشتالت را بر ساختار پلان و کالبد حمام قبله مورد تحلیل و بررسی قرار دهد و موارد پیش رو را مورد ارزیابی قرار دهد: 1.
مبنای انتخاب شاخصه برای نمونه گیری اصلی بودن با کمترین عوامل مغشوش کننده ، قابل دسترسی و برداشت و در حال ارائه خدمات و پویا بودن، که بر این اساس حمام قبله (خانم) که حمامی یادگار از دوران صفوی می باشد در شهر تهران انتخاب شده است و مورد تحلیل قرار میگیرد.
شکل5: اصول گشتالت، (منبع: نگارندگان) <رجوع شود به تصویر صفحه> </رجوع شود به تصویر صفحه> <رجوع شود به تصویر صفحه> </رجوع شود به تصویر صفحه> نتیجهگیری و جمع بندی با بررسی کردن قوانین مکتب گشتالت روی پلان و کالبد حمام قبله، باتوجه به تحلیل های صورت گرفته در جدول (1) و شکل6، مشاهده میگردد که برخی از قوانین در حمام قبله حضور کمرنگی دارند (مانند اصول تجربه و شکل و زمینه ) و همچنین مشاهده شد که اصل تقارن پر رنگ تر از باقی قوانین دیده میشود، مابقی اصول و قوانین از درجه اهمیت خاص خود برخوردار هستند و بکارگیری آنها در کنار یکدیگر فرم بصری مستحکمی را شکل داده است و به همین دلیل ادراک بصری یکپارچه ای بوجود آمده است."