چکیده:
در خصوص سبک شناسی جدید، تالیفات زیادی از سوی منتقدان به رویکردهای سنتی بلاغت به رشته تحریر در آمده که در این مقال سعی بر آن است تا یکی از این آثار یعنی «أسلوبیة البیان العربی من أفق القواعد المعیاریة إلى آفاق النص الإبداعی» را مورد نقد و بررسی قرار داد.
این اثر با روش تحلیل محتوا مورد نقد و بررسی قرار گرفته است که مهمترین نتایج آن عبارت است از: مرزبندی دقیق بین بیان عربی در بلاغت قدیم و جدید که نویسنده توانسته با بخش کاربردی تحت عنوان «قراءة ونص» به توفیق خوبی دست یابد، تناسب عنوان با مطالب کتاب در تمامی فصول و دو کلیدواژه القواعد المعیاریة و النص الإبداعی در تمامی فصول با شواهد و استنادات مورد تحلیل قرار گرفته است، نگاهی تمدنی و پویا به زبان به مثابه یک پیکر زنده، ارائه تحلیلهای جامع در پایان هر بخش که خواننده را به یک برداشت شفاف، رهنمون میشود، نظم وتسلسل منطقی مباحث از جمله مهمترین نقاط قوت اثر است، و از جمله کاستیهای اثر میتوان به برخی اشتباهات ویرایشی و نگارشی که البته بسیار اندک است، فشرده بودن مباحث کتاب و نداشتن تمرینها وآزمون، نداشتن فهرست اعلام، آیات واشعار، عدم بررسی و نقد آراء صاحبنظران غربی، اشاره کرد.
After emergence of Islam, by its miraculous style of expression, holy Quran attracted Muslims’ attention to rhetoric and aesthetics; this literati and critics fascination to miraculous style led them to move through regularization of rhetoric and aesthetics; in the meantime, by the advances in criticism and emergence of literary movements, there were some reactions to traditional approaches to rhetoric, showing themselves in names such as Osloobie.
With regard to new stylistics, numerous compilations were written by the critics and in this study, the aim is to analyze one of this works, that is Osloobiaalbayanolarabi men ofoghelghavaedolmeyariaelaafagh e-nnaselebdaee by Rahman Gharkan.
This work was analyzed based on the content analysis method and the most significant results are mentioned in the part about pros and cons of the book. The most significant pros and cons include: a detailed boundary between old rhetoric and new rhetoric, which, by a practical part called “gheraatvanass” has led the author to succeed more in comparison to similar works. The appropriateness of the title to the content is obvious in all chapters and two keywords “elghavaedolmeyariaelaafagh e-nnaselebdaee” has been analyzed in all chapters using evidences and references. A civilized and dynamic look to language as a live body in which rhetoric issues as well as modern literature have been used with a new perspective; presenting comprehensive analysis by the author at the end of each chapter which leads the reader to have a clear understanding about Osloobiaalbayanolarabi, logical discipline and order of book discussions are among the strengths of the book. Some editing and writing mistakes, compaction of book discussion and lack of exercises and tests, not having concordances, verses and poems, not evaluating and criticizing the view of western scholars are among the weak points.
خلاصه ماشینی:
این اثر با روش تحلیل محتوا مورد نقد و بررسی قرار گرفته است که مهم ترین نتـایج آن عبارت است از: مرزبندی دقیق بین بیان عربی در بلاغت قدیم و جدید که نویسنده توانسته با بخش کاربردی تحت عنوان «قراءة ونص » بـه توفیـق خـوبی دسـت یابـد، تناسب عنوان با مطالب کتاب در تمامی فصول و دو کلیدواژه القواعد المعیاریۀ و النص الإبداعی در تمامی فصول با شواهد و استنادات مورد تحلیل قرار گرفته است ، نگـاهی تمدنی و پویا به زبان به مثابه یک پیکر زنده ، ارائه تحلیـل هـای جـامع در پایـان هـر بخش که خواننده را به یک برداشت شفاف ، رهنمون میشود، نظـم وتسلسـل منطقـی مباحث از جمله مهمترین نقاط قوت اثر است ، و از جمله کاستیهای اثر میتـوان بـه برخی اشتباهات ویرایشی و نگارشی که البته بسیار اندک است ، فشرده بـودن مباحـث کتاب و نداشتن تمرین ها وآزمون ، نداشتن فهرست اعلام ، آیات واشعار، عدم بررسی و نقد آراء صاحب نظران غربی، اشاره کرد.
انطباق وجامعیت اثر عنوان کتاب «اسلوبیۀ البیان العربی من أفق القواعد المعیاریۀ إلی آفاق النص الإبداعی»است که هر یک از کلید واژه ها در محتوای اثر از بالاترین بسامد برخوردار است ، بدین صـورت که از همان ابتدای فصل اول ارتباط اسلوبیه وبلاغـت بـه خـوبی تبیـین شـده اسـت و در فصل های بعد همانطور که در فهرست آمده است ، ابتدا مفهوم اسلوب و سـپس اسـلوبیه در ارتباط با هر یک از مسائل علم بیان از جمله تشبیه و مجاز و استعاره وکنایه مورد تحلیـل قرار گرفته است در بخش اسلوب همان قواعد سنتی بلاغت مورد اشاره قرار گرفته است و در بخش اسلوبیه بر اساس متون شعری معاصر شکل ابداعی مبتنی بر بلاغت جدیـد مـورد تحلیل و اشاره قرار گرفته است .