چکیده:
کتاب فی النص الأدبی؛ دراسة أسلوبیة إحصائیة نشریافته سال 1993، اثر دکتر سعد مصلوح از نخستین و برجستهترین آثاری است که در حوزه مطالعات زبان عربی به بررسی مقوله سبکشناسی آماری پرداخته است. این اثر از دو منظر شکلی و محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. بررسی بعد شکلی شاملطرح جلد، حروفنگاری، صفحهآرایی، اشتباهات تایپی میباشد. محور بررسی محتوایی نیز شامل شیوایی بیان، نظم مطالب، منابع و ارجاعدهی، نوآوریها و نقد و بررسی آن میباشد. بررسیها نشان داد از آنجاکه این کتاب قریب به بیست سال پیش منتشر شده است، از لحاظ شکلی و بخصوص حروفنگاری و شیوه ارجاعدهی، دارای کاستیهای متعددی میباشد. از لحاظ محتوایی نیز بایست اذعان نمود که با وجود بدیع بودن این نظریه در حوزه مطالعات عربی، اما آرائی که مبنای نظری کتاب را شکل میدهند، اصولا برگرفته از صاحبنظران غربی میباشد. بنابراین نوآوری اصلی کتاب را بایست در پرداختن به موضوع در مطالعات عربی و پیادهسازی طرحها و الگوها بر متون عربی دانست.
The book “Fi al-nass al-adabi: Dirasah uslubiyah ihsaiyah” written by Dr Saad Moslouh and published in 1993, is one of the foremost and significant works in the area of Arabic studies, that has dealt with statistical stylistics. In the current study, the book was analysed in terms of form and content. The focus of formal analysis revolved around cover artwork, typography, page layout, and typing errors. The content analysis, on the other hand, incorporated eloquence of expressions, order of the issues, resources, referencing, innovations and analyses and reviews of them. The results of the analyses indicated that since this work has been published almost 20 years ago, it has several deficits in terms of formal features particularly typography and referencing. It should be noted that, in terms of content, despite the novelty of the concepts in the area of Arabic studies, the underlying theoretical issues of the book are mainly adapted from western experts. Thus, it should be considered that the main innovation of the book is adapting the western concepts and implementation of the related models and patterns in Arabic texts and literature.
خلاصه ماشینی:
در حوزه پژوهش های عربی، کتاب «فی النص الأدبی؛ دراسۀ أسلوبیۀ إحصـائیۀ»نشـریافته سال ١٩٩٣، اثر دکتـر سـعد مصـلوح از نخسـتین و برجسـته تـرین آثـاری اسـت کـه بـه سبکشناسی آماری پرداخته است .
(رک: فضـل ، ١٩٨٣: ١٣٩-١٣٨)کـه البته دکتر سعد مصلوح در مقاله ای تحت عنوان «علم الأسلوب والمصادرة علی المطلـوب » به این ایرادات پاسخ داده است .
٣. عدم پاورقیهای توضیحی:هرچه مطالب کتاب تخصصیتر باشد لزوم استفاده از پاورقی - های توضیحی به خصوص در ترجمه کتاب ، بیشتر میشود؛ امری کـه در ایـن ترجمـه بـه ندرت به آن توجه شده است .
در خصوص ارجاع دهی نیز اگرچه نویسنده در موارد متعددی به نظام اسـتناددهی پایبنـدی دقیقی ندارند و شاید بدین خاطر است که این کتاب بیش از بیست پیش چاپ شده اسـت ، اما اصولا منبع مطالب را ذکر کرده اند.
٧. تحلیل و بررسی استفاده شایان از منابع اصلی و دست اول تحقیق یکی از نقاط قوت اثر میباشد کـه باعـث گردیده نظریات اندیشمندان غربی به صورت صحیح به کسانی که این مطالعات را بـه زبـان عربی دنبال میکنند انتقال یابد.
کـه ایـن موضوع اگرچه در این کتاب بسیار خوب تبیین شده است اما غالبا در کتابهای دیگران نیـز مورد بررسی قرار گرفته است .
٢- علی رغم استفاده بهینه از منابع اصلی پژوهش ، عدم تنظیم فهرست منابع از جمله نواقص اساسی اثر شد و این امر بـه ایـن دلیـل است که کتاب حاضر در حقیقت مجموعه مقالاتی است که قبلا به صـورت مسـتقل چـاپ شده اند.