چکیده:
هدف از مقاله حاضر یافتن الگوهای مختلف معنای واژهسازی در واژههای مختوم به –e در زبان آلمانی میباشد. بدین جهت درک معانی مشتقات این پسوند با توجه به تنوع آنها برای زبانآموز از اهمیت خاصی برخوردار است. این پسوند ریشه در –ī زبان آلمانی باستان دارد و یکی از زایاترین پسوندهای بومی زبان آلمانی معاصر به شمار میرود. دادهها و یافته-های اولیه مقاله عمدتا از بررسی دو منبع شاخص در زمینه واژهسازی زبان آلمانی اخذ شده و آنچه که نگارنده اقتباس نموده است، همین دادهها و یافتههای اولیه است. یافتههای ثانویه ماحصل تحقیق نگارنده است. پسوند –e در بافت مقولات فعلی، صفتی، اسمی و قیدی توزیع میشود. همچنین مشتقات مختوم به پسوند –e از بیشترین فراوانی نسبت به الگوهای معنای واژهسازی برخوردارند: اسمهای مختوم به این پسوند از میان الگوهای گوناگون، کمابیش از هشت راهبرد تعویض شامل اسم مصدر، حاصل مصدر، اسم مکان، اسم ابزار، اسم فاعل، اسم کیفیت، اسم تبدیل و اسم شخص بهره میگیرند. البته گاهی اسم مختوم به پسوند –e حاوی یک یا چند کاربرد ثانویه است.
The purpose of this research is to find different patterns of word-formation meaning of German nouns ending in e. These patterns are of great importance in understanding the meanings of derived words. This suffix has its origin in the old German suffix i and is very productive at the present time. Data and initial research findings of the currently paper are adapted from the field of word-formation of German references. Secondary findings are the results of my research achievements. Also, the suffix -e is distributed in the context of verbal, adjectival, nominal and adverbial categories. In regard to the word-formation meaning, the derivatives of the suffix -e are most productive used: Nouns ending in the suffix e benefit from different patterns of word-formation meaning, eight strategies of the transposition and consist of action noun, consequence noun, locative noun, instrumental noun, agent noun, qualitative noun, conversion noun and person noun. It may contain one or more secondary functions.
خلاصه ماشینی:
بـه تعبیـری دیگر، معنای واژهسازی هر یک از الگوها، برپایة معیارهای تعدیل و تعویض دسته بندی می شود (فلایشر/بارتس ٢٠١٢: ٩٦-٩٨ و ١١٩-١٢٧): ١- در فرایند تعدیل (Modifikation)، همراه با افزایش وند معنای واژه مشتق تا حـدودی تغییر می کند؛ یعنی مؤلفه یا مشخصه ای به واژة مشتق افزوده می شود، بی آنکه نوع و نیز پوسـتة مفهومی واژة مشتق تغییر کند، مانند افزایش پسوند in- که اسم مؤنث را می سازد.
مـشتقات مختوم به e– از ستاک انواع واژههای فعل ، صفت ، اسم و گاهی نیز قید یا ادات مشتق می شود: ١-٢- فعل مبنای اشتقاق است تکواژ e– یکی از پربسامدترین پسوندهای فعلی به شمار می رود.
٢- ستاک حال فعل مشتق ، مبنای اشتقاق است این مشتقات در وهلة نخست برای نامگذاری اسم مصدر (٣-الف )، حاصل مـصدر (٣-ب ) و اسم مکان (٣-ج ) به کار می روند.
اسم مشتق : ستاک حال : (٣-الف ) تقاضا Nachfrage→ پرسوجو کردن nachfragen (٣-ب ) آگهی ؛ گزارش Anzeige→ اعلام کردن anzeigen (٣-ج ) محل امانت دادن Ausleihe→ امانت دادن ausleihen ٣- ستاک حال فعل مرکب ، مبنای اشتقاق است این مشتقات در وهلة نخست برای نامگذاری حاصل مصدر (٤-الف ) به کار می روند.
اسم مشتق : ستاک حال : (٤-الف ) پیش گویی Vorhersage→ پیش بینی کردن vorhersagen ٤- فعل های مختوم به (ier)en– مبنای اشتقاق است کاربرد مشتقات مختوم به e– از مبنای فعلی مختـوم بـه (ier)en– بـسیار انـدک اسـت .