چکیده:
یکی از گروههای اجتماعی که تمایلی به افشای اسرار مکالماتشان ندارند زندانیان هستند که این عدمتمایل آنها منجر به تولید گونۀ زبان زندان میشود. در این پژوهش، واژههای جدیدی که در زندان توسط زندانیان بهکار بردهمیشود، جمعآوری شده و از لحاظ نمود واژی بررسی شدهاند. پژوهش به صورت میدانی بوده و دادهها به شیوۀ ایجاد ارتباط مستقیم و براساس گفتار 50 نفر مشارک مرد که به مدتی بیش از 10 سال برای تحمل کیفرشان در زندانهای استان تهران بهسربردهاند، جمعآوری شده است. پژوهشگران پس از تجزیهوتحلیل حدود 600 لغت و اصطلاح گردآوریشده به این نتیجه رسیدند که شرایط حاکم بر زندان بر گفتار زندانیان تأثیر میگذارد و تغییرات واژی در گفتار آنها رخ میدهد. فرایندهای واژهسازی بهدستآمده عبارتند از: ابداع، تکرار، تبدیل، کوتاهسازی، ترخیم، سرواژهسازی، آمیزش و قرضگیری. از میان فرایندهای واژی، بیشترین بسامد، مربوط به فرایند ابداع است. نتایج این پژوهش، زبانشناسان را در شناخت هرچه بیشترِ گونۀ زبان زندان یاری میرساند و به جامعهشناسان نیز در شناخت روابط انسانی و نهایتاً برنامهریزی و بازپروری زندانیان کمک میکند.
One of the social groups who are reluctant to disclose their secrets of conversations with others are prisoners, whose unwillingness leads to the production of a type of prison language. The Researchers have collected new terms used by prisoners for various purposes and they have studied them in terms of phonemic representation. The research is fieldwork and data is gathered in way of having direct contact with participants. The data of the research were based on conversations of 50 male members of the group who have been in prison for more than 10 years in prison in Tehran province. Finally, a total of around 600 words and special terms of the prison were collected. After analyzing the data, the researchers concluded that the environment and conditions affecting the prisoners influence on prisoner's speeches. Phonological changes occur in their speeches. The word making processes are: coinage, repetition, shortening, acronym, curtailing, compounding and borrowing. Among the phonological processes the most frequent one is related to coinage.
خلاصه ماشینی:
F. Katamba سؤال، فرایندهای واژی رایج در این گونـة مفـروض کـدامانـد و توزیـع آنهـا بـه چـه شـکل است ؟ شناخت این فرایندها علاوه بر اینکه از نظر زبانی به شناخت بهتر گونة زبان زنـدان کمـک می کند و ارتباط بین نگرشهای ذهنی زندانیان (به عنوان کاربران زبان) و نحوه بازنمود آنها را در قالب زبانی شفاف می سازد، ازنظر جامعه شـناختی نیـز بـه درک بهتـری از زیرسـاخت هـای جامعة زندان منتج خواهد شد و امید است که متولیان زندان و دست اندرکاران تعلیم جامعـه را در راستای شناخت لایه های زیرین جامعة زندان و مآلاً اصلاح شیوههای تنبیـه و تعلـیم یـاری رساند.
جدول (٣) فهرست واژههای ساخته شده طی فرایند تبدیل صورت زیرساختی , صورت آوانویسی شده , نوع تبدیل , معنی آنتن , [Ɂānten], صفت → اسم , خبرچین (زندانی )، جاسوسی که اخبار داخل بند را به نگهبانی می دهد .
جدول (٩) در صد وقوع فرایندهای واژهسازی در مردان فرایند واژهسازی , تعداد , درصد وقوع نسبت به کل ابداع , 52, 31/52 کوتاهسازی , 33, 20/00 تبدیل , 26, 15/76 ترخیم , 24, 14/55 تکرار , 12, 7/27 قرض گیری , 10, 6/06 آمیزش , 3, 3/03 سرواژهسازی , 5, 1/82 مجموع , 165, 100 (به تصویر صفحه مراجعه شود) بررسی آماری دادهها نشان می دهد که عمده واژههای موجود در گونة زبان زندان، با توجـه به شرایط خاص حاکم بر زندان ساخته شده است و به گونـه ای از زبـان معیـار فاصـله گرفتـه است .