چکیده:
یکی از بحث برانگیزترین مقوله ها در حوزه ی مهاجرت بین الملل در یک دهه ی اخیر، موضوع ارسال وجه مهاجران به زادگاه خویش است. برخی از نظریه پردازان به واسطه ی دیدگاههای بدبینانه ای که به اصل پدیده ی مهاجرت داشته اند، فرآیند ارسال وجه مهاجرین به زادگاهشان را نیز توام با مسائل و مشکلات فراوانی ارزیابی می کنند. آنان معتقدند وجوه ارسالی به مناطق مهاجر فرست و تامین معیشت خانواده ها از این طریق نه تنها فقر را کاهش نمی دهد، بلکه افزایش فقر و نابرابری جوامع مهاجرفرست را نیز به همراه دارد. از جمله دیگر ایرادات وارده به این فرآیند، موقتی و ناپایدار بودن وجوه ارسالی، و نیز افزایش مصرف گرایی خانواده های مهاجرین و در ادامه، تضعیف سرمایه گذاری و تولید در آن جوامع می دانند. با این وجود بسیاری از نظریه پردازان نگرشی واقع بینانه تر به موضوع ارسال وجه دارند و به چنین ایراداتی نیز پاسخ می دهند که به آن خواهیم پرداخت. در ادامه، به آمارهای مفصلی در زمینه ی مهاجرت و ارسال وجه در حوزه ی
بین الملل اشاره خواهد شد. مبحث پایانی مقاله بررسی وضعیت مهاجرت و ارسال وجه در ایران، با تمرکز بر مهاجران ایرانی مقیم کشورهای عربی حوزه ی خلیج فارس خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
"افزايش آمار پژوهش ها، در باب نقش بي بديل وجوه ارسالي در توسعه ي جوامع مهاجر فرست به جايي رسيد که در جولاي سال ٢٠٠٩ در اجلاس سران G٨ که در لاکويلاي برزيل ترتيب يافت ، رهبران جهان رسماً به اثر توسعه اي جريان ارسال وجه واقف شدند و تصميم مهمشان در اين اجلاس ، کاهش ٥٠ درصدي هزينه ي ارسال وجه به صورت ٥ سالانه بود تا بدين ترتيب اشتياق مهاجران نسبت به ارسال وجه به زادگاهشان افزايش يابد"(٢٠٠٩:٢ ,IFAD) .
روند تغييرات سرمايه گذاري مستقيم خارجي (FDI)، جريان ارسال وجه (Remittance) و کمک هاي توسعه اي رسمي (ODA) از ١٩٩١ تا ٢٠١٠ در کشورهاي در حال توسعه (رجوع شود به تصویر صفحه) در ميان ٣٠ کشوردريافت کننده که بانک جهاني گزارش نموده است ، ٢١ کشور توسعه نيافته و يا در حال توسعه به چشم مي خورند.
در اين ميان ديليپ راسا١، مدير بخش مهاجرت و ارسال وجه بانک جهاني ، در سال ٢٠٠٣ در مجله ي Global Development Finance بانک جهاني ، مقاله اي با عنوان وجوه ارساليِ نيروي کار، منبع مالي مهم و پايدار خارجي براي توسعه ٢ منتشر کرد De) (٢٠٠٧ ,Haas.
و بالاخره اينکه صندوق بين المللي پول در بررسي ١٥ کشور مهاجر فرست جهان ، که ايران نيز در ميان آنان جاي دارد، دريافت که "ميان سال هاي ١٩٨٠ تا ٢٠٠٠ به طور متوسط ٤٠ درصد وجوه ارسالي به اين کشورها از طريق کانال هاي غير رسمي وارد شده است .