چکیده:
مسئله اساسی در این تحقیق، اطناب در شعر فروغ فرخزاد است. عواملی از قبیل تصویر، توصیف، روایت، تخیّل، احساسات عمیق بشر امروزی و ... زمینه¬ساز اطناب در شعر نو ازجمله شعر فروغ فرخزاد شده است.
نویسنده تلاش میکند در سه¬بخش، خودنمایی اطناب را در شعر فروغ نشان دهد. در بخش اول، تکرار و اغراض آن را با ذکر مشخّصاتی چون: تبیین التذاذ، انبساط خاطر، تحسّر، عصیان و ... بیان میکند. در بخش دوم، علاوه بر تکرار، انواع اطناب را که عبارتند از: ذکر خاص پس از عام، ایضاح پس از ابهام، تتمیم، تذییل، تکمیل، تفسیر و ...، با ذکر نمونه¬هایی بررسی مینماید. در بخش نهایی اطناب نیز به ذکر معانی مختلف آن، نظیر تشبیه، نفاق، تعظیم، تجاهل، عجز، زمان و مکان و ... بهمراه نمونه¬هایی میپردازد.
خلاصه ماشینی:
از همین روست که فروغ در شعر زیر به امتیاز خاص انسان که همان اندیشیدن و گفتن سخن عقلانی است اشاره میکند: من به یک ماه میاندیشم / من به حرفی در شعر / من به یک چشمه میاندیشم / من بـه وهمی در خاک (همان : ٣٢٩) ١- ١- ٦- تکرار برای اظهار تأسف و دریغ : دیده از دیدن نمیماند دریغ / دیده پوشیدن نمیداند دریغ (همان : ٣٥٧) ناشناسی مشت میکوبد / باز کن در ...
مانند نمونه های زیر: سهم من اینست / سهم من اینست / سهم من / آسمانیست که آویختن پـرده ای آنـرا از من میگیرد / سهم من پایین رفتن از یک پلة متروکست / و به چیزی در پوسیدگی و غربت واصل گشتن (فروغ ، ١٣٧٩: ٤١٧) دستهایم را در باغچه میکارم / سبز خواهم شد میدانم ، میدانم / میـدانم / و پرسـتوها در گودی انگشتان جوهریم / تخم خواهند گذاشت (همان : ٤١٨) ١- ١- ١٧- تکرار برای استرحام : من از نهایت شب حرف میزنم / من از نهایت تاریکی / و از نهایت شب حرف میزنم / اگر به خانة من آمدی ای مهربـان چـراغ بیـار / و یـک دریچـه کـه از آن / بـه ازدحـام کوچـة خوشبخت بنگرم (همان : ٣٦٨) ١- ١- ١٨- تکرار برای تأکید فعل یک امر: وقتی که زندگی من دیگر/ چیزی نبود هیچ چیز بجز تیک تاک ساعت دیواری / دریافتم باید، باید، باید / دیوانه وار دوست بدارم (همان : ٤٤٦) تأکید است بر ضرورت دوست داشـتن با وجود گذشت زمان و نزدیک شدن اجل .