چکیده:
خاوران نامه منظومه ای حماسی دینی است که ابن حسام خوسفی در قرن نهم آن را سروده. این اثر از جهت سبک و بیان حماسی برای بیان داستانهایی خیالی از مبارزات علی(ع)و یارانش در سرزمین خاوران به نظم کشیده شده است .
هدف مقاله حاضر آن است که درحوزه تصویرگرایی و ابزارهای آن تازیان نامه را که خلاصه ارزنده ای از خاوران نامه است در دو شاخه بیان و برخی از صنایع بدیعی پرکاربرد ، مورد بررسی قرار دهد.
تصویر آفرینی و بلاغت ابن حسام در خاوران نامه در راستای تداعی معانی چگونه است؟
ابن حسام خوسفی برای اینکه تاثیر کلام و قدرت بیان خود را به مراتب بیشتر و عمیقترسازد ازهنرهای بیانی و برخی از صنایع بدیعی با توانمندی استفاده نموده،این پژوهش پس از بررسی مقدمه و هزار بیت از متن کتاب با روش آماری و سپس تحلیل گونه ای بر محتوای آن نشان میدهد که ابن حسام ضمن بیشترین استفاده ازهنر بیانی تشبیه در متن،تصویر را در خدمت موضوع حماسی و بیان باورهای دینی خود قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
تصویر آفرینی و بلاغت ابن حسام در خاوران نامه در راستای تداعی معانی چگونه است ؟ ابن حسام خوسفی برای اینکه تـأثیر کـلام و قـدرت بیـان خـود را بـه مراتـب بیشـتر و عمیق ترسازد ازهنرهای بیانی و برخی از صـنایع بـدیعی بـا توانمنـدی اسـتفاده نمـوده ،این پژوهش پس از بررسی مقدمه و هزار بیت از متن کتـاب بـا روش آمـاری و سـپس تحلیـل گونه ای بر محتوای آن نشان میدهد که ابن حسـام ضـمن بیشـترین اسـتفاده ازهنـر بیـانی تشبیه در متن ،تصویر را در خدمت موضوع حماسی و بیان باورهـای دینـی خـود قـرار داده است .
کلمات کلیدی ابن حسام خوسفی ، خاوران نامه ، تصویر گرایی ، بیان و بدیع مقدمه از آنجایی که هرکس در زندگی خاص خود تجربه های ویژة خود را دارد،طبعا صـورخیال او نیز دارای مشخصاتی است و شیوة خاصی دارد که ویژة خود اوست و نوع تصاویر هـر شـاعر صاحب اسلوب و صاحب شخصیتی بیش و کم اختصاصی اوست (شفیعی کدکنی ،صورخیال ،ص ٢١) فنون یا صناعات ادبی ، بخشی از شیوه های زیبایی آفرینی سخن هستند،یعنی بخشـی از شگردهایی که زبان را به شعر تبدیل میکنند یا به گفتۀ ساختگرایان ، در زبان نظام جدیـدی به وجود می آورند و سبب آشنایی زدایی و غرابت آن میگردند.
مقاله علمی پژوهشی با عنـوان «تـاثیر پذیری ابن حسام خوسفی در قصیده و غزل از شاعران سبک خراسانی و عراقـی »از رحمـان ذبیحی ،الیاس نورایی و یونس جلوداری و در مقدمـه دیـوان ابـن حسـام بـه اهتمـام احمـد احمدی بیرجندی و محمد تقی سالکبه صورت مختصر تنها به برخـی از صـنایع شـعری در دیوان وی اشاره شده است و تاکنون پژوهشی مستقل به این موضوع نپرداخته اسـت و ایـن مقاله میتواند در زمینه شناخت سبک شعر ابن حسام با بررسی تصویر آفرینی بلاغی وی در تازیان نامه تازگی داشته باشد.