چکیده:
قبولی از شعرای قرن نهم ایرانست که در آسیای صغیر و در دربار سلاطین عثمانی شهرت و اهمیت وافر داشت. دیوان قبولی اولین بار به سال 1948 میلادی با مقدمه پروفسور اسماعیل حکمت ارتیلان در استانبول چاپ عکسی شده است؛ که محتوی مثنویات، قصاید، هزلیات، غزلیات، مقطعات، رباعیات، و دوقصیده ترکی، و دوازده غزل ترکی در 378 صفحه است.قصاید قبولی منسجم، استوار و غزلیاتش لطیف و آبدار و کلا اشعارش مشحون از صنایع لفظی و معنوی است.
در این مقاله برآنیم تا به معرفی حکیم مولانا قبولی وخصایص سبکی وی پرداخته و این موضوع را مورد کنکاش قرار دهیم.
خلاصه ماشینی:
دیوان قبولی اولین بار به سال ١٩٤٨ میلادی با مقدمه پروفسور اسماعیل حکمت ارتیلان در استانبول چاپ عکسی شده است ؛ که محتوی مثنویات ، قصاید، هزلیات ، غزلیات ، مقطعات ، رباعیات ، و دوقصیده ترکی ، و دوازده غزل ترکی در ٣٧٨ صفحه است .
»( تاریخ ادبیات در ایران ،ج ٤، صفا: ٣٤٢) تاریخ ولادت او با استناد به دوبیتی که در تقدیم دیوانش به ممدوح خود – سلطان فاتح - است این چنین برداشت میشود:«تاریخ تنظیم این دیوان بنابر تصریح شاعر ٨٨٠ هجری بود و در این هنگام سی و نه سال از عمر شاعر میگذشت : در آن وقتـــی کـــه آن فرخنـــده دیـــوان مـــزین شـــد بـــه مـــدح شـــاه دوران ز هجــرت راســت هشتصــد بــود و هشــتاد کــه شــد از خــتم ایــن دیــوان دلــم شــاد گذشــته ســال عمــرم ســی و نــه بــود ســرم از مــدح شــه بــر چــرخ میســود و بدین تقدیر ولادت شاعر مصادف بود با سال ٨٤١ هجری.
»( تاریخ ادبیات در ایران ،ج ٤، صفا: ٣٤٤) مشخصات نسخه دیوان قبولی استانبول دیوان قبولی -که با خط خوش و خوشنویسی غیاث الدین مجلد اصفهانی تحریر شده بود- به سال ١٩٤٨ میلادی به مناسبت پانصدمین سالگرد فتح استانبول از طرف دانشکده ادبیات دانشکاه استانبول با مقدمه پروفسور اسماعیل حکمت ارتیلان چاپ عکسی شده است .
٢- دیدگاه تاریخ اجتماعی : قبولی در دیوان خود تاریخ اجتماع زمان فاتح و پیشامدهای آن دوران ، از جمله مولانا علی قوشچی و برخی از دیگر شعرا که از بلاد ایران به دیار عثمانی رفته اند را به نظم کشیده است .