چکیده:
مجازات اعدام برای مرتد» از زاویههای گوناگونی قابل بررسی است. در حکمت اعدام مرتد
میتوان ظهور حقیقت را دخیل دانست. اگر حقیقت برای مرتد مخفی اعدام به خاطر
انکار حقیقتی مخفی» به دور از حکمت خواهد بودء و در این صورت پناهگاهی برای الحاد و
ارتداد ساخته خواهد شد. اما اگر حقیقت برای شخص مرتد روشن باشد» پناهگاه مزبور فرو
ریخته» اعدام مرتد حکیمانه خواهد نمود. فرضیة اختفای حقیقت و ابتنای حکمت اعدام بر
ظهور حقیقت از سوی دکتر سروش ارائه شده و فقط «سختی یافتن حقیقت در عرصة ادیان
برای بشر امروز» به عنوان دلیل ذکر شده است. در تحقیق حاضر فرضیه مزبور بررسی شده»
مغالطه موجود در این استدلال کشف و در نهایت. ظهور حقیقت با دلایل کلامی, فقهی و
معارفی اثبات شده است.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس، روایت امام جوادj که میفرماید: امکان بداء و تغییر در سفیانی نیز هست، به همین ماجرا اشاره دارد؛ یعنی با اینکه خروج سفیانی، از طرف خدا حتمی میباشد (محتوم من الله)، اما نباید تصور شود که بر خدا، حتمی شده است (کورانی، 1436ق: 127).
به بیان دیگر، نخست با توجه اینکه آغاز زمان وقوع نشانههای حتمی در روایات ماه رجب و پایانش هم ماه محرم، یعنی بازۀ زمانی حدود شش ماه دانسته شده است، و دوم اصالت تحقق اصل ظهور و نشانه بودن امور پیش از آن، و سوم تنوع نشانههای حتمی، میتوان نتیجه گرفت با فراهم شدن بستر ظهور امکان شکلگیری بداء در برخی نشانههای حتمی برای تحقق اصل ظهور منجی در جهت تسریع در امر ظهور و قیام مطرح است.
همچنانکه در دانش اصول نیز ثابت شده است که عدد دارای مفهوم نیست (مظفر، 1430ق، 1: 181)، و این خود نیز شاهدی دیگر بر درستی ادعای اصلی مقالۀ حاضر، یعنی امکان تغییر در نشانههای حتمی ظهور است، زیرا با اندیشۀ لزوم تحقق تمامی نشانههای حتمی ظهور که بر اساس مبنای مطرحشده متعدد خواهد بود، خاصیت امیدبخشی از بین میرود و نشانههای ظهور بیش از اینکه مایۀ امید مؤمنان باشد، باعث ناامیدی و سردرگمی آنان میشود.
حاصل نگرش به مجموعۀ آنچه بیان شد، امکان هر گونه تغییر در برخی شرایط ظهور است که عوامل الهی و انسانی (معجزه و تغییر رویکرد و ارادۀ انسان و در نتیجه، ایجاد دگرگونیهایی به اذن الهی) میتواند در آن دخیل باشد؛ البته مفهوم این امکان، ضرورت و حتمی بودن تغییر در نشانههای ارائهشده در روایات نیست، هرچند تأثیر قدرت الهی و نقش ارادۀ بشر در این امکان نادیده انگاشته نشده است و بر این اساس، همواره امید برای فرج و تحول اساسی با ارادۀ بشر، امری ممکن بر مبنای آموزههای دینی تصویر میشود.