چکیده:
شوریده شیرازی ) 4911 - 4721 ه.ق( از شاعران روشندل و توانمند معاصر ایران است. که متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. شوریده که از شاعران دوره بازگشت ادبی به شمار میرود. شاعری نسبتا پر کار و با اشعار متنوع است و به لحاظ قالب و محتوا نوآوریهای خاص خود را دارد. مقاله حاضر بر آن است تا با بررسی دیوان پانزده هزار بیتی شوریده، سبک شعری او را در سه سطح زبانی، ادبی، و فکری بررسی کند. و نشان دهد وجوه ممتاز و متمایز شعر شوریده کدامند. برجسته سازی واژگان و ترکیبات، بهره مندی از اصطلاحات و عبارات عامیانه، استخدام واژگان و کنایات و تمثیلات بومی، طنز و طنزپردازی، روحیه انتقادی و پرخاشگری در برابر نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی از مهمترین ویژگیهای شعر اوست.
Shourideh Shirazi (1859-1926) a great blind contemporary poet of Iran. Unfortunately, he has not gained a lot of attention during the years. Shourideh, who is considered one of the poets of the literary restoration period, was a prolific poet who composed various types of poems. He has certain special innovations when it comes to format and content. The current study tries to evaluate his 15000-copulet diwan in order to investigate his poetic style at linguistic, literary, and intellectual levels. It tries to identify the main differentiating aspects and factors of Shourideh’s poems. Highlighting words and combinations; utilizing vulgar idioms and slangs; using local words, allusions, and allegories; humor and comedy; critical spirit; and aggressiveness towards social and economic inequalities are among the most important characteristics in his poems
خلاصه ماشینی:
در اینجا برای جلوگیری از اطاله کلام ، به ذکر نمونه هایی از اشعار مدحی شوریده می پردازیم : در منقبت حضرت سید میر احمد شاه چراغ : شــه چراغ ای آن کز تو شــد چو راغ جهان چراغخــانــه چرخ از رخ تو نورســـتــان شـــه چراغی و مشـــکوة مشـــکوی توحید مــه مضــــیـئـی و مـرآت جـلـوه یـزدان ســــلالــه نـبـوی پـور مـوســــی کــاظـم توئیکـه بعـد رضــــا فردی از همـه اخوان (ج ١، شوریده ، ص ٤٠٠/ب ٤و٥و١٤) در مدح احمد شاه قاجار از مسافرت فرنگ و طاقهای نصرت عالی که شیرازیان در تجلیل از او بستند: گفت شوخی کایفصیح الملک ای شیرین زبان جانب ملک جم آمد خســـرو مالک رقاب طاقهای نصـــرت عالی بهر جانب ببین هم تو طاق نصـــرتی بربندای عالیجناب پیش از آن کاید سوی اورنگ جم شاه عجم من ببســتم طاق نصــرت را میان رختخواب لیک این شوخیست من برتر ز طاق آسمان بسته ام طاقی به مدح شه بسی با آب و تاب طاقها گردد خراب ولیک طاق شـــعر من تاقیامت در مدیح شـــه نمی گردد خراب (ج ٢، شوریده ، ص ٥٤/ب ٥-١) مدح محمد کاظم صبوری پدر ملک الشعرای بهار و مقایسه آن با صبوری اصفهانی از متشاعران حاسد شوریده : صـــبوری اســـت حقیقی در آســـتانه طوس که چون بسـیج ســخن کرد در معنی سـفت صــبوری اســت دروغی کنون هم اندر فارس چنانکه ماده و نر با کمال ســـلطنه جفت (ج ١، شوریده ، ص ٧٢٧/ب ٢و١) 4 نکته یی که در اینجا شایسته گفتن است ، اینکه شوریده در مدیحه سرایی همواره متین و وزین رفتار نموده و هیچگاه افراط نکرده ، و بسیاری از اشعارش از عزت نفس او حکایت دارد.