چکیده:
حمدرضا شفیع یک دکنی(م. سرشکک) از شاعران معترض و سیاسی ده پنجاه پیش از انقلاب اسلامی
است. اوشعرنیمایی را باگونه ای تعهد اجتماعی و نگرش اعتقادی د رآمیخت که خاستگاهآن به طور
نوامان» باورهای دینی و ملی»؛ آگاهیهای ناریخی و حساسیتهای سیاسی واجتماعی بود. این اشعاره
ساختاری هدف مند و عمدتا مبتنی ب رالزام های تاریخی و سیاسی دارند؛ در حقیت» واکنشی عاطفی و
شاعرانه در برابر حوادث و وافعیات بیروئی هستند که د رکنار حاصیت ادبی» نمادین و زییاشناخنی» ماهیت
تبلیغی» نهییجی و بیدا رگرانه یافتهاند. فحوای این اشعار نشان میده د که شفیعی» آنها را برای نظام
بخشیدن به جریان و ح رکنی جمعی یا در جهت ایجاد نغییر و نحولی سیاسی واجتماعی سروده است. این
ویژگی همراه با مختصاتی دیگر» اشعا راین دورهی شفیعی را در زمرهی اشعار مقاوست یا پایداری قرار
میدهد که در این مقاله؛ ایعاد و جنبهها یآن» مورد بررسی و تحلیل قرا رگرفتهاست.مختصانی چون
افشاگری» مفاخره» ترسیم چهره ای منفو راز دشمن» تکوه ش ترس» سکون و انفعال» نوصیه به مقابله»
سناش همت وایستادگی مبارزان» نوید پیروزی و رهایی و مشابهتسازیهای ناریخی و جغرافیای ی که
مولفههای شعر مقاومت به شمار م یآ بنده به اشکال مختلف در شع راوظهور و تجلی یافتهاند
خلاصه ماشینی:
شفيعي شعر نيمايي را بـا گونـه اي تعهـد اجتمـاعي و نگـرش اعتقـادي درآميخت که خاستگاه آن به طور توأمان ، باورهاي ديني ، آگاهي هاي تاريخي و حساسيت هـاي سياسـي و اجتمـاعي يـا بـه تعبير بهتر «کثرت گرايي فرهنگي »(بشردوست ،١٣٨٦: ٣١٠) بود.
شفيعي در دهه ي پنجاه ، گونه اي شعر اعتراضي را سامان بخشيد که اين مشخصه هـا را در خـود داشـت ؛ در عين حال بر باورهاي مذهبي ، مايه هاي تاريخي و نگرش اجتماعي - سياسي استوار بود.
اين ويژگي ها، سروده هاي شفيعي را در رديف اشعار پايـداري قرار مي دهد(حسن لي ،١٣٨٣: ٣٩٥) و او را به عنوان يکي از شاعران شاخص مقاومت در عرصه ي شعر نيمايي مطرح مي کند.
خاستگاه ستايش نامه هاي شفيعي ، عموما حوادثي واقعي و رشادت و يا شهادت مبارزاني خاص است کـه در آن روزگـار براي جامعه شناخته شده بودند؛ اما پرداخت شخصيت و هويت آنان در کلام وي به گونه اي است که وجه عمومي ، فرازماني و قابل تعميم مي يابند؛ طوري که مي توان آن ها را نمـادي از شـهامت ، ايمـان و آزادگـي و بـه تعبيـري «قهرمانـان پايـداري » (انزابي نژاد، ١٣٦٨: ٢٦) تلقي نمود؛ اين افراد، هم داراي مشخصات مبارزان در حال نبرد با حکومت هستند؛ هـم بـه زنـدانيان تحت شکنجه شباهت دارند؛ همچنين به شهيداني که در راه آرمان خويش ، جان باخته اند، مي مانند.