چکیده:
در پیشینة ترجمة دیداریشنیداری، از ایران بهعنوان کشوری دوبلهمحور یاد میشود. در حالی که در همین شیوه، مترجمان و دوبلورها با نشانهنظامهای معنایی سروکار دارند که بهصورت عنوان، زیرنویس و نوشته روی تصویر ظاهر میشود و در مجموع، در مطالعات فیلم «نشانهنظام گرافیکی» نامیده میشود. با توجه به رشد روز افزون مطالعات دیداریشنیداری و نقش مهم نشانهنظام گرافیکی در درک بهتر فیلم، مطالعات نسبتا کمی در این حوزه انجام شده است. از اینرو، نویسندگان این مقاله به بررسی و مقایسه دو روش ترجمه صدای برونکادری و جایگذاری در برگرداندن نشانهنظام گرافیکی در دو نسخه دوبلة رسمی فارسی از فصل اول شرلوک پرداختهاند. نتایج نشان میدهد از مجموع ۲۸ صحنة مربوط به نشانهنظام گرافیکی متحرک، شبکه تلویزیونی بیبیسی تمام آنها را با روش جایگذاری برگردانده، در حالی که صدا و سیمای ایران ۵ صحنه را با روش ترجمه صدای برونکادری بدون ترجمه باقی گذاشته است. با بررسی کیفی محدودیتها و برتریهای دو روش نسبت به یکدیگر، نویسندگان عمدهترین دلیل ترجمهنشدن نشانهنظام گرافیکی در ترجمه صدای برونکادری را «تعامل نشانهنظامها» یافتند. در پایان نیز، برای انجام پژوهشهای آتی در این حوزه پیشنهادهایی ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
از ایــن رو، نویســندگان ایــن مقالــه بــه بررســی و مقایســۀ دو روش ترجمــۀ صــدای برون کــادری و جایگــذاری در برگردانــدن نشــانه نظام گرافیکــی در دو نســخۀ دوبلــۀ رسـمی فارسـی از فصـل اول شـرلوک پرداخته انـد.
تــیم دوبلــه و ترجمــۀ صــدا و ســیما و بیبیســی فارســی بــرای برگردانــدن نشــانه نظام گرافیکــی بــه ترتیــب از دو روش ترجمــۀ صــدای برون کــادری و جایگــذاری اســتفاده کرده انــد.
ایـن جـدول نشـان میدهـد کـه هـم بیبیســی و هــم صــدا و ســیما بــرای ترجمــۀ ٦ نشــانه نظام گرافیکــی بــه ترتیب روش هــای ترجمۀ صدای برون کادری و جایگذاری را به کار گرفته اند.
جــدول ٤ وضــعیت ترجمــۀ ایــن نشــانه نظام گرافیکــی را همــراه بــا دو روش جایگــذاری و صــدای برون کــادری نشــان میدهــد.
از طرفـی، ایــن نکتـه را میتــوان مزیــت روش ترجمــۀ صــدای برون کــادری نســبت بــه جایگــذاری دانســت ، زیــرا بــرای متــرجم و دوبلور این امکان را فراهم میکنـد تـا نشـانه نظام گرافیکـی را بـا آهنـگ و تکیـۀ متناسـب بـا فیلم برگردانند.
جــدول ٥ وضــعیت ترجمــۀ ایــن نشــانه نظام گرافیکــی را بــه دو روش جایگــذاری و صــدای برون کــادری نشــان میدهــد.
نشانه نظام گرافیکی متحرک به صورت حالات و افکار بازیگران {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} از خلاقانه ترین ایـن نمونـه ها میتـوان بـه صـحنۀ بررسـی انگشـتر (شـکل ٥ و نشـانه نظام گرافیکـی شـمارة ٢٦) توسـط شـرلوک اشـاره کـرد کـه بـه بهتـرین وجـه ، یعنـی نشـان دادن واژة clean در داخــل و dirty در خــارج از انگشــتر، نمایــان شــده اســت .
Audiovisual translation: Dubbing.
Audiovisual translation: Subtitling.