چکیده:
یکی از بررسی های مهم برای برنامه ریزان شهری شناخت سطح کیفیت زندگی در مقیاس محلات شهری و چگونگی نابرابری بین آنها است. امروزه نابرابری های شاخص های کیفیت زندگی شامل کیفیت مسکن، حمل و نقل و ارتباطات، وضع دسترسی به نیازهای روزمره، تسهیلات شهری، ایمنی و امنیت در سطح محلات شهر بابلسر، برنامه ریزان و مدیران شهری را بر این داشته تا به توزیع عادلانه در سطح شهر توجه ویژه ای داشته باشند. به دنبال این مسائل، مفاهیم نوینی در ادبیات برنامه ریزی شهری از جمله توسعه پایدار محله ای و مفهوم کیفیت زندگی مطرح شده است.
هدف این مقاله بررسی و مقایسه کیفیت زندگی از منظر شاخص های عینی و ذهنی در شهر بابلسر است. این مطالعه به برنامه ریزان کمک می کند که توزیع جغرافیایی کیفیت زندگی را در محلات شهری متعادل و متوازن گردانند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. به منظور سنجش کیفیت زندگی در سطح محلات شهر بابلسر از روش میدانی استفاده شده است. داده های به دست آمده از طریق پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفته و برای دستیابی به درجه و اختلاف کیفیت زندگی محلات شهر بابلسر از آزمون های ANOVA ، Tukey HSD و T-test استفاده شده است.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین محلات مختلف شهر بابلسر نابرابری در سطوح کیفیت زندگی زیاد است. این نابرابری ها در متغیرهای دسترسی ها، تسهیلات شهری، تامین نیازهای روزمره، مشارکت، گذران اوقات فراغت، مسکن، ارتباطات و امنیت است. اما بیشترین اختلاف در شاخص دسترسی است. در عین حال از نظر شاخص امنیت به جز دو محله همت آباد و شهرک دانشگاه، سایر محلات در شرایط یکسانی هستند و دارای امنیت برابری هستند. از طرفی محلات شهرک ساحلی، شهر دانشگاه، همت آباد، یورمحله، قاضی محله و کتی بن در شرایط بهتری از نظر شاخص های مورد مطالعه در مقایسه با محلاتی چون جوادیه، کاظم آباد، بی بی سرروزه و سادات محله قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
دادههای به دست آمده از طریق پرسشنامه ، با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفته و برای دستیابی به درجه و اختلاف کیفیت زندگی محلات شهر بابلسر از آزمون های ANOVA ،Tukey HSD و T-test استفاده شده است .
در این ارتباط لی (٢٠٠٨,Lee) این چنین مطرح می کند که اطلاعات مربوط به کیفیت زندگی در سطح محلات شهری می تواند برای اتخاذ سیاست های استراتژیک و فراهم آوردن پیشنویسی به منظور برنامه ریزی مورد استفاده قرار گیرد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) برخی از مطالعاتی که در قالب ادبیات کیفیت زندگی انجام شده می توان به مطالعات روگرسون و همکاران او اشاره کرد که در مطالعات خود با در نظر گرفتن شاخص های محیطی به بررسی و مطالعه ابعاد کیفیت زندگی پرداخته اند و نابرابری محیطی محلات را در قالب کیفیت محیطی مورد بررسی قرار داده اند (١٩٨٩,Rogerson et al).
(رجوع شود به تصویر صفحه) کیفیت زندگی در شهر بابلسر در قالب هشت متغیر اصلی که عبارتند از؛ ارتباطات، دسترسی ، امنیت ، مسکن ، تأمین نیازهای روزمره، تسهیلات شهری، مشارکت اجتماعی و گذران اوقات فراغت مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) در این مقاله در مرحله اول برای نشان دادن درجه و یا به عبارت دیگر تعیین شکاف محلات از نظر شاخص های کیفیت زندگی از آزمون Tukey HSDاستفاده شده است .
با در نظر گرفتن تمامی ابعاد هشتگانه مورد مطالعه نمره کلی کیفیت زندگی در سطح محلات شهر محاسبه و نتایج به صورت نقشه شماره ٢ برای درک بهتر ارائه شده است .