چکیده:
جرم از پدیده های مهمی است که میتواند چهره شهر را مخدوش نموده و به عنوان معضلی اجتماعی نظام مدیریت شهری را به چالش فراخواند. اینگونه رفتارهای انحراف آمیز، گاه از برخی افراد روی میدهد و پیامدهای آن نه صرفا دامن خود آنها و قربانیانشان، بلکه گریبان جامعه را نیز میگیرد و مشکلاتی از جمله احساس ناامنی و کاهش ضریب سلامت و شادابی اجتماعی را برای جامعه ایجاد میکند. هدف این نوشتار آن است که با رویکردی میانرشتهای و با به میان آوردن پای جغرافیا و جامعه شناسی، به بررسی جرائم مالی و به تحلیل فضایی اجتماعی آن در شهر کرمانشاه بپردازد. داده های این تحقیق برگرفته از آمارهای موجود در مرکز تحقیقات ناجا (مرکز سامانه110) و اداره آمار استانداری کرمانشاه است. برای سنجش سطح توسعه-یافتگی و سطح برخورداری محلات، روش تاکسونومی عددی و موریس استفاده شده است.
یافته ها نشان می دهد سطح برخورداری محلات، توزیع یکسانی ندارد و به پنج سطح نابرابر تقسیم بندی میشود. نتیجه آزمون خوشه بندی حاکی از آن است که توزیع جرائم مالی از الگوی متمرکز تبعیت میکند و در شهر، کانون های جرم خیز شکل گرفته است. میزان همبستگی بین نابرابری و جرائم مالی نیز 513/0 بوده و با سطح 95 درصد اطمینان، معنادار است. نتایج نشان می دهد محلات مختلف با سطح برخورداری متفاوت از امکانات، زمینه تبلور نابرابری بین محلات و ساکنان آن را فراهم می کنند و از طرفی شکل گیری جرم چه از حیث نوع آن و چه از نظر نرخ، در فضاهای مختلف متفاوت است. به عبارت دیگر ماهیت فضا، به جرم شکل میبخشد. از سوی دیگر نابرابری میتواند زمینه لازم را برای وقوع جرم ایجاد نماید، گرچه نوع تاثیر آن در محله های مختلف شکل یکسانی ندارد.
خلاصه ماشینی:
مهم ترین عوامل مکانی تأثیرگذار در شکل گیری این کانونهای جرمخیز کدام است ؟ یافته های آنها نشان می دهد، توزیع نقاط مربوط به جرائم نزاع، شرارت و درگیری در سطح شهر زنجان از نظر آماری توزیع خوشه ای و متمرکز دارد.
در محیط برنامه GIS، تحقیق حاضر به دنبال تهیه نقشه های جرم و شناسایی کانونهای جرمخیز است و در نهایت ، با استفاده از آزمون آماری خوشه بندی ٣ (که نخستین گام برای شناسایی کانون جرمخیز می باشد) و شاخص نزدیکترین همسایه ٤، الگوهای کلی و عمومی جرم سرقت منزل در سطح شهر کرمانشاه تعیین شده است .
یافته های تحقیق سطح توسعه یافتگی در این پژوهش برای سنجش وضعیت نابرابری اجتماعی در سطح محلات از شاخص میزان توسعه یافتگی و سطح برخورداری محلات استفاده شده است .
برای بررسی رابطه ی نابرابری اجتماعی به عنوان متغیر مستقل و جرائم مالی به عنوان متغیر وابسته ، مقدار آماره اسپیرمن برابر با ٠/٥١٣ و سطح معنی داری ٠/٠٠٠ می باشد که نشان می دهد بین این دو متغیر به احتمال ٩٥ درصد اطمینان رابطه ی معنی دار آماری وجود دارد و بنابراین فرضیه H١ تأیید می گردد.
یافته های تحقیق ، از جمله نتیجه ی آزمون شاخص نزدیکترین همسایه برای جرائم مالی در شهر کرمانشاه نشان می دهد توزیع نقاط مربوط به این جرائم از نظر آماری خوشه ای بوده و از الگوی متمرکز پیروی می کند.