چکیده:
فضای عمومی شهری ظرفی است با محتوایی از رفت و آمدها، تحرکات اجتماعی، فعالیتهای روزمره و مناظر اجتماعی؛ که کنش های جمعی، از جمله، معاشرت و تعامل اجتماعی، خبرگیری و اطلاعرسانی در آنها رخ داده و زندگی عمومی آشکار می شود. شهروندان بخش عمده زندگی خود را در فضاهای عمومی شهری سپری می کنند. بنابراین، تحلیل تاثیر این محیط بر جنبه های گوناگون زندگی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سلامت محیط از مهم ترین شاخص های کیفیت محیط و از اهداف برنامه ریزان شهری برای ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان است. پیاده رو در مقیاس شهر، پذیرای گروه های مختلف شهروندان با اندیشه، احساس، ادراک فضایی، جنس و توانایی های جمعی متفاوت است و پیاده روی مهم ترین امکان برای مشاهده مکان ها، فعالیت ها، احساس شور و تحرک زندگی، کشف ارزش ها و جاذبه های نهفته در محیط شهری است. این مطالعه با هدف بررسی و ارزیابی کیفیت سلامت فضاهای شهری به خصوص پیاده روها انجام شده و پنج معیار سلامت جسمی، اجتماعی، روانی، زیست محیطی و معنوی و نیز 22 زیرمعیار به روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محورهای منتخب خیابان های زند، ملاصدرا و جمهوری اسلامی که از معابر مهم و پرتردد شهر شیراز هستند، انجام شده است. نتایج حاکی است: از نظر معیارهای مورد بررسی در خیابان زند معیار سلامت معنوی با وزن 779/0 بیشترین امتیاز و معیار سلامت جسمی با وزن 075/0 کمترین امتیاز را کسب کرده است. در خیابان جمهوری اسلامی معیار سلامت جسمی با وزن 685/0 بیشترین امتیاز و معیار سلامت معنوی با وزن 103/0 کمترین امتیاز را کسب کرده است. در خیابان ملاصدرا معیار سلامت اجتماعی با وزن 66/0 بیشترین امتیاز، و معیار سلامت زیست محیطی با وزن 115/0 کمترین امتیاز را کسب کرده است. در مجموع امتیازها: خیابان ملاصدرا با امتیاز 445/0 در رتبه اول، خیابان جمهوری با امتیاز 369/0 در رتبه دوم و خیابان زند با امتیاز 326/0 در رتبه سوم قرار دارد.
خلاصه ماشینی:
این مطالعه با هدف بررسی و ارزیابی کیفیت سلامت فضاهای شهری به خصوص پیادهروها انجام شده و پنج معیار سلامت جسمی ، اجتماعی ، روانی ، زیست محیطی و معنوی و نیز ٢٢ زیرمعیار به روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محورهای منتخب خیابانهای زند، ملاصدرا و جمهوری اسلامی که از معابر مهم و پرتردد شهر شیراز هستند، انجام شده است .
عرصه این مطالعه خیابانهای منتخب زند، جمهوری اسلامی و ملاصدرا واقع در کلانشهر شیراز است که وضعیت سلامت پیادهروهای مورد مطالعه از نظر معیارهای سلامت اجتماعی ، جسمی ، معنوی، زیست محیطی و معنوی بررسی می شود.
Analytic Hierarchical Process(AHP) (رجوع شود به تصویر صفحه) تحلیل یافته ها جهت شناسایی هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه های مؤثر در ارزیابی سلامت فضاهای شهری کلانشهر شیراز با تأکید بر پیادهروها، با استفاده از فرایند تحلیـل سلسـله مراتبـی وزندهـی و اولویت بندی شاخص ها انجام شد.
همچنین از نظر رتبه بندی خیابانهای منتخب در معیارهای مورد بررسی خیابان ملاصدرا با بیشترین امتیاز نسبی ٠/٤٤٥ از نظر کیفیت سلامت پیادهروها در رتبه اول و خیابانهای جمهوری اسلامی و زند به ترتیب با امتیاز ٠/٣٦٩ و ٠/٣٢٦ در رتبه های دوم و سوم قرار دارند (جدول ٩).
این مطالعه با هـدف بررسـی و ارزیـابی کیفیت سلامت فضاهای شهری بخصوص پیادهروها انجام شد و پنج بعد سـلامت جسـمانی ، اجتماعی ، روانی ، زیست محیطی و معنوی، در سه محـور منتخـب خیابـان زنـد، ملاصـدرا و جمهوری اسلامی که از محورهای مهم و پرتردد شهر شیراز هستند، مورد مطالعه قرار گرفتند.