چکیده:
حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد که در مجموع حدود 2 میلیون نفر انسان را دربرمی گیرد که به موازات تبعیت از شرایط ملی، همچنان مسیر خود را در جذب مهاجران، رشد جمعیت و تداوم گسترش فضایی سکونت های رسمی و غیررسمی طی می نماید (اگر حریم مورد تعرض قرارگرفته در شمال تهران را نادیده بگیریم، پهنه جنوبی آن کانون زندگی فقرا و اقشاری است که به نظر می رسد سازوکار شهروندزدایی برنامه های توسعه شهری و منطقه ای، آنها را به پذیرش این تیپ از سکونت وادار کرده است).
در این مقاله، با مراجعه به مطالعات انجام شده و داده های ثانویه گردآوری شده در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران (به خصوص طرح ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی طرح جامع حریم- معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران) و تحلیل SWOT از حدود 30 نفر از خبرگان این حوزه، ضمن جمع بندی چالش ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران، راهبردهای حفظ و صیانت و توسعه پایدار بر مبنای ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی حریم تهران ارایه شده است.
خلاصه ماشینی:
نتایج این تحلیل با بررسی سایر اسناد و مدارک معتبر درخصوص بررسی وضعیت شاخص های اجتماعی حریم و با توجه به نقشه های شماره ١ تا ٧ (به عنوان نمونه ای از نقشه های فوق) در ادامه آورده شده است : فقر و نابسامانی اقتصادی خانوارها عامل مهم در گرایش مهاجران به سکونت در مناطق حاشیه ای روستاهای واقع در حریم تهران میباشد، البته گرانی زمین و مسکن و شهروندزدایی ضوابط و مقررات شهرسازی را در این زمینه نمیتوان نادیده گرفت .
(رجوع شود به تصویر صفحه) نقشه ٢: میزان اشتغال زنان در حریم تهران به تفکیک دهستان منبع : اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران- ارزیابی تاثیر طرح جامع حریم تهران در زمینه میزان تأثیرگذاری مهاجرت جمعیت به پیرامون کلانشهرهای کشور (به ویژه تهران) مطالعات کاملی در دفتر آموزش دانشگاه علوم استراتژیک صورت گرفته است (اسلامی ١٣٨٦: ٨٣-٧١) این مطالعه با انجام پیمایش های میدانی و تکمیل پرسشنامه های کامل از وضعیت مهاجـــرت و حاشیه نشینی در مناطق پیرامونی تهران به نتایج جالبی رسیده است که بخشی از یافته های مرتبط با موضوع استخراج شده که به شرح زیر میباشد: بیش از ٨٦ درصد پاسخ ها، تشدید و گسترش نابسامانیها و ناهنجاریهای اجتماعی در حاشیه تهران را ناشی از مهاجرتهای داخلی دانسته اند؛ دگرگونی سریع در فرهنگ سنتی مهاجران و تعارض آنان با فرهنگ شهرنشینی را از موجبات تشدید ارتکاب انواع بزه و افزایش جرایم اجتماعی دانسته است .