چکیده:
ارزیابی مراحل فنولوژی و انباشت سرمایی و گرمایی درختان میوه براساس شرایط اقلیمی حائزِ اهمیت است. در مطالعة حاضر زمان رخداد و آستانههای دمایی مراحل فنولوژی درخت سیب تابستانه در مقیاس BBCH به صورت میدانی مشخص شد. سپس، با استفاده از آمار دمای ساعتی و روزانه، انباشت سرمایی منطقه براساس کاربست مدلهای ساعات سرمایی، یوتا، و دینامیکی و انباشت گرمایی براساس کاربست مدلهای درجة روزهای رشد مؤثر و فعال، و اندرسون و ریچاردسون تعیین شد. نتایج نشان داد که در درخت سیب تابستانه هفت مرحله فنولوژی با طول فصل رشد 132روزه رخ میدهد. انباشتِ سرمایی منطقه براساس مدلِ CH 1041 ساعت، براساس مدلِ یوتا 1716 واحد سرمایی، و براساس مدل دینامیکی 76 سهم سرمایی مشخص شد. بیشترین انباشت سرمایی در ماههای دسامبر، ژانویه، و فوریه رخ میدهد. براساس مدلهای درجة رشد مؤثر و فعال به ترتیب 2223 و 3026 درجة روز و براساس مدل اندرسون و ریچاردسون به ترتیب 7203 و 12086 درجة ساعت رشد (GDH) رخ میدهد. کفایت انباشت سرمایی منطقه برای واریتههای زودرس مناسب است؛ اما برای واریتههای دیررس محدودیت دارد. روند تغییرات افزایشی معنیدار در دماهای ساعتی ایام سرد، بهخصوص دماهای کمینة شبانه، مشاهده شد؛ این شرایط کاهش انباشت سرمایی و ظهور زودهنگام گُلدهی و افزایش خطر سرما و یخبندان را همراه خواهد داشت.
خلاصه ماشینی:
سپس ، با استفاده از آمار دماي ساعتي و روزانه ، انباشت سرمايي منطقـه براسـاس کاربسـت مدل هاي ساعات سرمايي، يوتا، و ديناميکي و انباشت گرمايي براساس کاربست مدل هاي درجۀ روزهاي رشد مؤثر و فعال ، و اندرسون و ريچاردسون تعيين شد.
بنابراين ، مطالعۀ حاضر با هدف تعيين مراحل فنولوژي و برآورد انباشت سرمايي و گرمايي درخت سيب تابستانه به عنوان الگويي براي درختان ميوه در شرايط اقليمي کرج انجام شده است .
5 مدل هاي تعيين درجۀ ساعت هاي رشد (GDH) درجۀ ساعات رشد به صورت تعداد ساعات گرمايي مورد نياز براي شکوفايي جوانه ها يا گل دهي بعد از تأمين نياز سرمايي در درختان ميوه معرفي شده است (زنگ و تيلور، ٢٠١١).
انباشت گرمايي منطقه در طول مراحل فنولوژي سيب تابستانه نتايج انباشت گرمايي براساس آمار بلندمدت دماي ساعتي و روزانه و کاربست مدل هاي مختلف براي درخت سيب تابستانۀ گلاب کهنز در جدول ١ مشخص شده است .
انباشت گرمايي مراحل فنولوژي سيب تابستانۀ گلاب کهنز در شرايط اقليمي کرج درجۀ روزهاي رشد درجۀ روزهاي درجۀ ساعت هاي رشد درجۀ ساعت هاي رشد (رجوع شود به تصویر صفحه) آغاز رکود ٥٣٢ ٧٤٢ - مجموع ٢٢٢٣/٧ ٣٠٢٦/٦ 4893 18926 انباشت سرمايي منطقه براساس مدل هاي (CH)،Utah( )، و (CP) نتايج انباشت سرمايي دورة رکود يا خواب در ايام سرد سال با استفاده از آمار طولاني مدت دماي ساعتي و کاربست مدل هاي ساعات سرمايي (CH)، يوتا (Utah)، و ديناميکي (CP) در جدول ٢ مشخص شده است .
Chilling and heat requirements for flowering in temperate fruit trees, International journal of biometeorology, 58: 1195-1206.