چکیده:
با توجه به سابقه تاریخی شعر و ادب فارسی و علاقه¬مندی ایرانیان به ادبیات، لزوم ورود تحقیقات رایانه ای و علوم بین رشته ای در این زمینه اجتناب ناپذیرست. یکی از زمینه های شعر فارسی استفاده از ماده تاریخ در شعرست که تاکنون هیچ پژوهش رایانه ای در این زمینه انجام نشده است. البته کارهایی مانند پیدا کردن وزن عروضی یا موسیقی شعر انجام شده است. ماده-تاریخ پدیده ایست که از قرن هفتم به بعد(البته به نظر برخی قرن پنجم) در ادبیات فارسی رواج یافته است که در آن تاریخهایی را در قطعههای کوتاه برای واقعههای گوناگون اعم از جلوس، فوت یا قتل پادشاهی و یا مرگ شاعر، حکیم و... ذکر میکنند. اصطلاحا تاریخ¬گویی به این نحو را ماده تاریخ سازی میگویند. این مسئله شباهت بسیاری به مسئله کوله¬پشتی دارد. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از مفاهیم رایانه ای مسئله ای مربوط به ادبیات حل شود که نتایج قابل قبولی بدست آمده است.
خلاصه ماشینی:
٤- الگوریتم یافتن کلمه برای عدد همانطور که از مثالهای مطرح شده مشخص است ، ماده تاریخ بدین گونه ساخته میـشود کـه شاعر عددی ( معمولا تاریخ ) را در نظر گرفته و سعی میکند کلمه یا کلماتی را با استفاده از حروف بگونه ای شکل دهد که حساب ابجدی آنها، عدد مورد نظر را ایجاد کند.
پیدا کـردن عدد برای کلمه یا کلمات داده شده بسیار ساده بوده و فقط کافی است اعداد مربوط به هـر حرف را جمع بزنیم .
بـا توجـه بـه توضیحات داده شده میتوان نتیجه گیری کرد که این مسئله از مسئله کولـه پـشتی سـخت تـر است و چون مسئله کوله پشتی (NP-)کاملست پس مسئله یافتن کلمه برای عـدد دلخـواه مطابق با حساب جمل (کد ابجد) نیز در زمان چنـد جملـه ای قابـل حـل نیـست .
( این اعـداد بـا اسـتفاده از برنامه ای که برای شمارش کلمات مختلف در یک متن ، نوشته شد بدسـت آمـد کـه در آن برخی ترکیبات که معنا را تا حدی تغییر میدهند نیز بعنوان یک کلمه جدید در نظـر گرفتـه شده است .
بعنوان مثال در جدول (٢) بسامد تکرار برخی کلمات در دیوان حافظ ، نمایش داده شده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (١) : نمودار توزیع فراوانی کلمات پایگاه داده بر اساس کد ابجد در زیر دستور (SQL) مربوط به یافتن کلمه یا کلمات بـرای عـددی خـاص نمـایش داده شده است .
(Fx) نشان دهنده مجموع بسامد کلمات رشته با توجه به آثـار در نظر گرفته شده برای شاعر (x ) میباشد.