چکیده:
وبگاه نورحدیث به نشانی www.noorhadith.ir ، مجموعه احادیث شیعی را به صورت برخط، گرد آورده است. این گنجینه عظیم و ارزشمند، نتیجه 30 سال تلاش مستمر مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به شمار میرود. به مدد فناوری اطلاعات و دانش متنکاوی، 400 هزار حدیث شیعه از 200 منبع روایی استخراج شده و در معرض استفاده تشنگان معارف اسلامی، بهویژه محققان و حدیثپژوهان قرار گرفته است. گفتنی است که متون حدیثی این پایگاه، با 20هزار جلد کتاب علوم اسلامی نیز مرتبط شده و این گونه، جهانی به وسعت تمام میراث حدیثی شیعه، در منظر همگان نمایان گردیده است.
به منظور آشنایی بیشتر با قابلیتها و ویژگیهای این وبگاه حدیثی، گفتگویی با مدیر گروه حدیث معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی شکل دادیم . آنچه را میخوانید، نتیجه این گفتوگوست که امیدواریم مورد استفاده خوانندگان قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
هرکدام از این نگاهها، اقتضائات خودش را دارد و ما ناچاریم بین عموم مردم و محققان، یکی از آنها را انتخاب کنیم و طبق اساسنامه و وظیفهای که مرکز به عهده ما گذاشته شده، تولیدات ما، از جمله پایگاه نورحدیث، یک محصول تخصصی برای حدیثپژوهان، محققان علوم اسلامی و دیگر رشتههایی است که به حدیث نیاز دارند؛ ولی این گفته، منافاتی با این ندارد که بگوییم تلاش خودمان را کردهایم که عموم مردم هم وقتی به پایگاه مراجعه میکنند، بتوانند از این فضا استفاده لازم را ببرند؛ چنانکه محصولات دیگر نور، مثل جامع الأحادیث رومیزی هم این گونه هستند؛ البته محصولی مانند گنجینه روایات نور، نسبت به جامع الأحادیث، عمومیتر است؛ یعنی برای عموم تولید شده است.
روشن است که پیدا کردن دستی این تصحیفها، کار خیلی مشکلی است؛ اما با آمدن رایانه و قابلیت جستوجوی لفظی، این کار تا حدی قابل توجهی تسهیل شد؛ ولی صددرصد پاسخگوی کار محققان نبود؛ چون جستوجوی لفظی، مشکلات خاص خودش را داشت و مثلاً وقتی میخواستید حدیثی را جستوجو کنید، باید کلمات آن را به شکلهای مختلف کاوش میکردید؛ زیرا ممکن بود همان کلمهای که شما میخواهید، در متنی که در آن، تصحیف اتفاق افتاده نباشد و نتیجه دیگری را نمایش بدهد؛ ولی با آمدن قابلیت «مشابهیابی» که رهاورد فناوری پردازش هوشمند متون است، کار ما خیلی ساده شد؛ یعنی با قابلیت مشابهیابی تقریباَ میتوانید اطمینان پیدا کنید که بخش قریب به اتفاق نسخههای این حدیث یا حتی احادیث مشابهی را که کلمات مورد نظرتان در آنها وجود دارد، پیدا کردهاید و با خیال راحت به تحقیق مطلوب خویش بپردازید.