چکیده:
حق تعیین سرنوشت، حقی بشری است که افراد و ملتها میتوانند به کمک آن وضعیت زندگی اجتماعی خود را بهبود و سرنوشت خود را در مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی و غیره تعیین نمایند. تعیین سرنوشت صرفا یک اصل نیست بلکه حق است و این حق، حق ملتها و متعلق به تکتک افراد مردم میباشد و در ماده یک منشور سازمان ملل در زمره اهداف این سازمان قرار گرفته است و بهعنوان پایه و مبنای ایجاد صلح میان ملتها و روابط دوستانه و مسالمتآمیز میان دولت و مردم یاد شده است. با توجه به میثاق حقوق سیاسی و مدنی و میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، حقوق ناشی از حق تعیین سرنوشت به حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تقسیمبندی میشود. این میثاقین این حق را برای مردم ایجاد کرد تا بتوانند نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خودشان را تعیین کنند.از سوی دیگر حق تعیین سرنوشت و ایجاد نظامی تحت حاکمیت مردم، از برجستهترین اهداف انقلاب امام خمینی(رحمهالله علیه) بود که همواره در دوران مبارزه علیه رژیم سلطنتی بدان تاکید داشتند و ایشان بیان میداشتند که اولا این حق، مبتنی بر حکم عقل و از حقوق اولیه انسان است و ثانیا بنا بر حکم عقل و اعلامیه جهانی حقوق بشر همه مردم ملتها حق دارند در همه زمینهها چه سیاسی و چه غیر آن سرنوشت خود را تعیین نمایند. هدف این پژوهش آن است که با بهکارگیری روش تحلیلی_ توصیفی ماهیت و نمود حق تعیین سرنوشت را در تلالو انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی(رحمهالله علیه)با مطالعه تطبیقی در اسناد بینالمللی روشن نماید.
خلاصه ماشینی:
از سوي ديگر حق تعيين سرنوشت و ايجاد نظامي تحت حاکميت مردم ، از برجسته ترين اهداف انقلاب امام خميني (ره ) بود که همواره در دوران مبارزه عليه رژيم سلطنتي بدان تأکيد داشتند و ايشان بيان مي داشتند که اولا اين حق ، مبتني بر حکم عقل و از حقوق اوليه ١٤٣ انسان است و ثانيا بنا بر حکم عقل و اعلاميه جهاني حقوق بشر همه مردم ملت ها حق دارند در همه زمينه ها چه سياسي و چه غير آن سرنوشت خود را تعيين نمايند.
واژگان «کليدي :« حق تعيين سرنوشت ، امام خميني ، اسناد بين المللي مقدمه « حق تعيين سرنوشت ، از حقوق اوليه بشري است که به ويژه در کشورهاي رها يافته از تحت سلطه استعمار يکي از حقوق بنيادين بشري به شمار مي رود و در اعلاميه جهاني حقوق بشر، ميثاق حقوق مدني و سياسي و ميثاق حقوق اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي سال ١٩٦٦ و اعلاميه هاي ١٥٤١، ١٥١٤، ٢٦٢٥ مجمع عمومي سازمان ملل مورد توجه ويژه قرار گرفته است .
» (خميني ، ١٣٧٨: ٥٠٢) آنچه در اين پژوهش مطرح است و ما در پي آن هستيم اين است که اولا ديدگاه امام خميني (ره ) در خصوص حق تعيين سرنوشت چيست و ثانيا نظر ايشان با آنچه در اسناد بين المللي ارائه شده است ، مورد مطابقت قرار گيرد و ثالثا مشخص گردد انقلاب اسلامي ايران پس از پيروزي خود بر رژيم طاغوت در راستاي دستيابي ملت بر اين حق چه اقداماتي را انجام داده است .