چکیده:
مساله توسعه مانند برخی مسائل، امری کامل و جامع است؛ که نیازمند مشارکت همه جانبه مردم در سیاستگذاری توسعه کشور می باشد. لذا در شرایط کنونی امکان تحقق اهداف دولت ها در زمینه توسعه، بدون مشارکت آحاد جامعه وجود ندارد. این مقاله به بررسی نقش سازمان های غیر دولتی در افزایش سرمایه اجتماعی و تاثیر آن بر توسعه در ایران می پردازد. محدوده مورد مطالعه استان قم بوده است. نتایج به دست آمده حاکی ازآن است که سازمانهای غیر دولتی ضمن افزایش و ارتقاء سطح ابعاد، شاخص ها و مولفههای سرمایه اجتماعی موجب تسهیل فرآیند توسعه در جامعه می گردند. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی– توصیفی است؛ و با استفاده از اطلاعات اسنادی و مطالعات میدانی (فن پرسش نامه) که 93 سازمان غیر دولتی جامعه آماری آن را تشکیل می دهند، انجام گردیده است. دادههای جمعآوری شده از پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار «SPSS» در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین سازمان های غیر دولتی و سرمایه اجتماعی و تاثیر آنها بر توسعه، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
به طور خلاصه ، سازمان های غیردولتی با ویژگیهای مانند عضویت اختیاری داوطلبانه ، تعیین اهداف بر اساس مشورت و همفکری میان اعضا، روابط افقی و مبتنی بر برابری حقوق با یکدیگر، نداشتن وابستگی به نهادهای صاحب و اعمال کننده قدرت سیاسی در جامعه ، اهداف غیرانتفاعی مانند کمک به فقرا و آموزش و توجه به محیط زیست و ایجاد ائتلاف میان گروه های کوچک و همچنین ، میانجیگری و ایفای نقش واسطه ای بین مردم و دولت میتوانند مولد سرمایه اجتماعی و ارتقا و شکل گیری آن در جامعه شوند.
فرضیه اصلی: سازمان های غیردولتی ضمن افزایش و ارتقای سطح ابعاد، شاخص ها و مؤلفه های سرمایه اجتماعی (بعد اجتماعی، بعد فرهنگی و بعد سیاسی)، موجب تسهیل فرایند توسعه در جامعه می شوند.
از طرفی، با توجه به این موضوع که اختلاف میانگین نیز در همه این سطوح مثبت شده است میتوان اثبات کرد که سازمان های غیردولتی ضمن افزایش و ارتقای سطح ابعاد، شاخص ها و مؤلفه های سرمایه اجتماعی (بعد اجتماعی، بعد فرهنگی و بعد سیاسی)، موجب تسهیل فرایند توسعه در جامعه می شوند.
با توجه به این موضوع که میزان اختلاف میانگین در همه مؤلفه های بعد فرهنگی مثبت شده است ؛ بنابراین ، میتوان نتیجه گرفت سازمان های غیردولتی ضمن افزایش و ارتقای مؤلفه های مقرارت رفتاری، ارزش ها، نرم ها و هنجارها، جو و فضا و دین که همگی از مؤلفه های بعد فرهنگی سرمایه اجتماعی هستند، موجب تسهیل فرایند توسعه فرهنگی در جامعه می شوند.