چکیده:
به منظور بررسی اثر پیشتیمار کلرید کلسیم بر جوانهزنی و رشد گیاهچهای چند ژنوتیپ گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1331 در آزمایشگاه سیتوژنتیک و ژنتیک N- مولکولی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل سه ژنوتیپ Trident و N-87-20 ،80-19 و پنج لاین دابل هاپلوئید شامل 227 DH ،DH 90 ،DH 225 ،DH 22 ،DH
69، و سطوح شوری، 6 و 12 میلی مولار محلول کلرید سدیم بودند. صفات درصد جوانه زنی، طول ساقه چه،طول ریشه چه، وزن تر ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه چه مورد مطالعه قرار گرفت.
نتایج نشان داد که با افزایش شوری درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن تر ریشه چه، وزن
خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه چه کاهش پیدا کرد. باتوجه به جدول مقایسه میانگین بیشترین وزن تر ساقه چه در غلظت شوری 120 میلی مولار مشاهده گردید. لاین 69 dh در سطوح شوری صفر و 120 میلی مولار و 90 dh در سطح شوری 600 میلی مولار بیشترین درصد جوانه زنی را داشتند. همچنین در بین تمام غلظت های مختلف شوری لاین 255 dh با 0/48267 گرم بیشترین وزن تر ساقه چه داشته است. ژئوتیپ های مختلف در نیز در سطوح شوری مختلف، پاسخ متفاوتی از خود نشان دادند.
خلاصه ماشینی:
همچنین ژنوتیپ های DH 69 با 933/5 سانتی متر و DH 225 با 555/2 سانتی متر به ترتیب بیشترین و کمترین طول ساقه چه را در غلظت 120 میلی مولار دارا می باشند.
تجزیه واریانس اثر تیمارها بر صفات مورد بررسی (رجوع شود به تصویر صفحه) طول ریشه چه: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح شوری در سطح1% معنی دار است ولی اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × شوری معنی دار نیست(جدول1).
مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد که طول ریشه چه در ژنوتیپ Trident با غلظت صفر میلی مولار برابر با 055/17 سانتی متر بیشترین و N-80-19 با 922/3 سانتی متر کمترین میزان را دارا می باشند.
مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد که Trident با 022/0 گرم در غلظت شوری صفر و DH 227 با 006667/0 گرم به ترتیب بیشترین و کمترین وزن خشک ریشه چه را دارا می باشند.
مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد که DH 225 در غلظت شوری 120 میلی مولار با 48267/0 گرم و DH 227 با 06867/0 گرم به ترتیب بیشترین و کمترین وزن تر ساقه چه را دارا می باشند.
در غلظت شوری 120 میلی مولار، DH 69 با 0166/0 گرم و DH 227 با 009/0 گرم به ترتیب بیشترین و کمترین وزن خشک ساقه چه را دارا می باشند.
مقایسه میانگین اثر متقابل ژنوتیپ در شوری بر روی صفات مورد بررسی (رجوع شود به تصویر صفحه) نتیجه گیری نتایج نشان داد که با افزایش شوری درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن تر ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه چه کاهش پیدا کرد.