چکیده:
زنان در طول تاریخ به دلایل گوناگون در تمام جوامع بشری، مورد خشونتهای گوناگون واقع شدهاند. نظر به نقش سازندهی زنان، خشونت علیه آنان پیامدهای غیرقابل جبرانی برای هر جامعه خواهد داشت. هدف کلی این پژوهش، شناسایی عوامل اجتماعی موثر بر خشونت مردان علیه زنان از منظر جرمشناسی، در شهر زاهدان است. مطالعهی حاضر از نوع پیمایشی است که بر روی 160 نفر از زنان 65-19 ساله در مناطق مختلف شهر و با نمونهگیری غیر احتمالی و سهمیهای انجامشده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده و روایی مفاهیم موجود در پرسشنامه پس از آزمون مقدماتی بر اساس ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شده است. در این پژوهش خشونت علیه زنان بهصورت پنج بعد فیزیکی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و جنسی تعریف شده است که میانگین کل خشونت در دامنه 4-1، 49/ 2 میباشد بهطوریکه میانگین خشونت روانی بیشترین مقدار و میانگین خشونت جنسی دارای کمترین مقدار بوده است. همچنین یافتههای تحلیلی نشان میدهند مردانی که به مواد مخدر اعتیاد داشتهاند نسبت به مردان غیر معتاد بیشتر به خشونت علیه زنان اقدام میکنند. همچنین افزایش پذیرش کلیشهها و قالبهای جنسیتی که به نفع مردان است از سوی زنان، خشونت علیه آنان را افزایش میدهد و نیز به هر میزان که پایگاه اقتصادی- اجتماعی مردان کاهش یابد، خشونت علیه زنان نیز افزایش مییابد.
خلاصه ماشینی:
غلامحسین نیکوکار و همکاران (1392) در پژوهشی به این نتیجه دست یافتهاند که از میان شش متغیر مستقل متغیر قدرت زن در ساختار خانواده مهمترین تبیینکنندۀ خشونت علیه زنان است و متغیرهای خشونت در خانوادۀ خاستگاه، خشونتپذیری، منابع حمایتی اجتماعی، پذیرش کلیشههای جنسیتی نزد زن، و پایگاه اجتماعیـاقتصادی نسبی زوجین (مرد نسبتبه زن) ازلحاظ تبیین متغیر وابسته بهترتیب در رتبههای بعد قرار میگیرند.
نتایج جدول 6 نشان میدهد بین پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی مردان و میزان خشونت علیه زنان رابطه وجود دارد و جهت آن منفی است (252/0-= s و 001/0=sig)، بهطوریکه هرچه همسران بهلحاظ اقتصادی و اجتماعی در طبقۀ پایینتر اجتماع باشند میزان خشونت علیه آنان بیشتر است و بالعکس.
همبستگی بین خشونت علیه زنان و سن پاسخگویان {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} باتوجهبه اطلاعات جدول 9 میتوان استنباط کرد که بین میزان خشونت علیه زنان و سن رابطه وجود دارد و جهت رابطه منفی است (259/0-= r و 001/0=sig)، بهطوریکه هرچه سن پاسخگویان کمتر باشد به همان میزان خشونت علیه آنان افزایش مییابد و بالعکس.
همبستگی بین خشونت علیه زنان و میزان تحصیلات پاسخگویان {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} باتوجهبه جدول 13 میتوان استنباط کرد که بین میزان خشونت علیه زنان و میزان تحصیلات پاسخگویان رابطه وجود دارد و جهت رابطه منفی است (182/0-=s و 022/0=sig)، بهطوریکه هرچه میزان تحصیلات پاسخگویان پایینتر باشد میزان خشونت علیه زنان افزایش مییابد و بالعکس.