چکیده:
افزایش واردات واسطهای در سطح کلان اقتصادی در طی سالهای اخیر سبب شده است تا سنجش میزان وابستگی به واردات واسطهای از بعد مبدا، مقصد و سیاستی در این مقاله مورد بررسی قرار گیرد. لذا در این مقاله، جدول داده ـ ستانده متقارن سال 1380 و 1390 به قیمتهای ثابت سال 1390 مبنای محاسبات قرار گرفتهاند. یافتهها حاکی از آن است که نخست، بخشهای صنعت، کشاورزی و خدمات بیشترین وابستگی به واردات واسطهای از بعد مبدا را داشتهاند. دوم، بیشترین وابستگی به واردات از بعد مقصد متعلق به بخشهای صنعت، ساختمان و کشاورزی است. سوم با بررسی وابستگی به واردات واسطهای از بعد سیاستی طی این دهه، مشخص شد که بخش صنعت بیشترین وابستگی به واردات را از بعد سیاستی دارد و اگر سایر بخشها به عنوان بخش سیاستی کشور انتخاب شوند، بیشترین واردات واسطهای از بخش صنعت صورت خواهد گرفت. چهارم، طی این سالها وابستگی به واردات واسطهای از بعد سیاستی، روند افزایشی داشته است.
خلاصه ماشینی:
یافته های مندرج درجدول (١٢)،حاکی ازآن است که اگرتقاضای نهایی دربخش سایرمعادن یک میلیون ریال افزایش یابد،به طورمستقیم وغیرمستقیم به ٤٥١٣٠ ریال واردات نیازاست که ازاین میزان واردات ٢٩٠٠ریال ازبخش کشاورزی ،١٠ریال ازبخش استخراج نفت خام وگازطبیعی ،٨٣٠ریال ازبخش سایرمعادن ،٣٧٠٤٠ریال از بخش صنعت ،٢٢٠ریال ازبخش آب ،برق وگازو٤٠٩٠ریال ازبخش خدمات به عنوان بخش های مبدأخارجی صورت میپذیرد.
نتایج منعکس شده درجدول (١٤)ازآن حکایت میکندکه اگرتقاضای نهایی دربخش آب ،برق وگازیک میلیون ریال افزایش یابد،به طورمستقیم وغیرمستقیم به ٢١٧٩٠ ریال واردات نیازاست که ازاین میزان واردات ٧٩٠ریال ازبخش کشاورزی ،٣٠ریال ازبخش استخراج نفت خام وگازطبیعی ،١٨٠ریال ازبخش سایرمعادن ،١٥٤٨٠ریال ازبخش صنعت ، ١٩٥٠ریال ازبخش آب ،برق وگازو٣٣٥٠ریال ازبخش خدمات به عنوان بخش های مبدأ خارجی انجام میشود.
بخش های اقتصادی به منظورپاسخ گویی به تقاضای نهایی به میزان یک میلیون ریال ،به واردات واسطه ای به مقدار٢١٧٩٠نیازدارندکه ازاین مقدارواردات نیازبخش کشاورزی ٣٨٠ریال ،بخش استخراج نفت خام وگاز٧٠ریال ،بخش سایرمعادن ٣٠ریال ،بخش صنعت ٣٦٦٠ریال ،بخش آب ،برق وگاز١٤٠٣٠ریال ،بخش مصالح وخدمات ساختمان ٥٢٠ ریال وبخش خدمات ٣١٠٠ریال است .
)جدول ١٧ـ وابستگی به واردات از بعد سیاستی (ساختمان ) سال ١٣٩٠ آب ، عنوان رشته کشاورزی استخراج نفت سایر صنعت برق و ساختمان خدمات ∑jgijk فعالیت ها و گاز طبیعی معادن (به تصویر صفحه مراجعه شود.
T. (2012), Regional Input-Output Models and the Treatment of Imports in the European Systems of Accounts, Review of Regional Research, Vol. 32, No. 2, PP: 175-191.
and Senesen ,U (2001), "Reconsidering Import Dependency in Turkey: The Breakdown of Sectoral Demands with Respect to Suppliers", Economic Systems Research, V.