چکیده:
قرآن کریم در آیات فراوانی به موضوع طبیعت پرداخته است. طبیعت، نشانه و آیهای از هستیبخش موجودات و خالق کیهان و بستری بالنده و زنده برای کسب و ارتقاء سلامت معنوی است. قرآن کتاب و دستورالعمل تشریع و قانونگذاری و هم کتاب تکوین و خلقت و آفرینش است. صدها آیه در قرآن، ظرفیت بالایی از تحصیل رهیافت بینشی و کنشی در ارتباط با طبیعت را در اختیار قرار میدهد که در کنار توجه به شریعت، اعتقادات و اخلاقیات، از مسیر شناخت و تفکر در آفرینشهای برّی و بحری، زمینی و آسمانی، جاندار و بیجان، دیدنی و نادیدنی، رفتارهایی که میتواند کسب و ارتقاء سلامت معنوی فردی و اجتماعی، جسمی و روحی را هموار نماید و انسان را به آرامش، امید و رضایت برساند؛ طبیعتی که برای انسان آفریده شده و گماشته او است برای اینکه در آبادانی آن بکوشد، از آن بهرهبرداری نماید و از فساد و افساد آن جلوگیری نماید تا از این طریق به همه مواهب مادی و معنوی تحصیل نشاط و آرامش جسمی و روحی، بهویژه بینش، کنش و منش موحّدانه و در راستای کسب سعادت آخرت دست یابد و چنانچه در تعامل با پدیدههای هستی نباشد، نمیتوان رفتار مورد درخواست قرآن را محقق نمود و به معنویت مورد انتظار قرآن نائل آمد.
خلاصه ماشینی:
صدها آیه در قرآن، ظرفیت بالایی از تحصیل رهیافت بینشی و کنشی در ارتباط با طبیعت را در اختیار قرار میدهد که در کنار توجه به شریعت، اعتقادات و اخلاقیات، از مسیر شناخت و تفکر در آفرینشهای بری و بحری، زمینی و آسمانی، جاندار و بیجان، دیدنی و نادیدنی، رفتارهایی که میتواند کسب و ارتقاء سلامت معنوی فردی و اجتماعی، جسمی و روحی را هموار نماید و انسان را به آرامش، امید و رضایت برساند؛ طبیعتی که برای انسان آفریده شده و گماشته او است برای اینکه در آبادانی آن بکوشد، از آن بهرهبرداری نماید و از فساد و افساد آن جلوگیری نماید تا از این طریق به همه مواهب مادی و معنوی تحصیل نشاط و آرامش جسمی و روحی، بهویژه بینش، کنش و منش موحدانه و در راستای کسب سعادت آخرت دست یابد و چنانچه در تعامل با پدیدههای هستی نباشد، نمیتوان رفتار مورد درخواست قرآن را محقق نمود و به معنویت مورد انتظار قرآن نائل آمد.
یکی از وجوهی که ثمره تدبر در این آیات است و با روش تفسیر موضوعی حاصل میشود، امور معنوی و شاخصهایی است که با آن میتوان سلامت معنوی را مورد ارزیابی قرار داد، بهویژه اینکه خلقت و آفرینش را نشانه توحید و صفاتی مثل قدرت بیکران و علم گسترده الهی معرفی کرده تا باور انسان به خدا با دیدن نشانههای قدرت و علم او افزایش یافته و با آرامش، امید و رضایت راه پرهیزگاری و حقشناسی را بپیماید و درصدد آبادانی زمین، رفاه و بازیابی تمدن اسلامی باشد.