چکیده:
رستم پسر فرّخ هرمز، معروف به رستم فرّخزاد، آخرین سردار ساسانی است که در دوره پادشاهی یزدگرد سوّم در برابر تازیان، لشکر آراست و در جنگ قادسیّه شکست خورد و کشته شد. این سردار از علم نجوم و احکام آن آگاه بود و با نظر بر اسطرلاب و مطالعه وضعیّت استقرار ستارگان، شکست ایرانیان را پیشبینی و پیشگویی میکرد و بدین جهت جنگ را به تعویق میانداخت.
در شاهنامه فردوسی ابیاتی آمده که با کمک اطّلاعاتی از تاریخ یعقوبی و تاریخ طبری، میتوان تا حدودی به «راز سپهر» که رستم فرّخزاد در نامه خود به برادرش نوشته است، به یاری نجوم قدیم و احکام آن دست یافت.
خلاصه ماشینی:
5 ـ اما زهره نه به تعبیر بنداری که آن را متفق با شمس و قمر یعنی در حالت احتراق زهره، ذکر کرده بود، بلکه به گفتۀ یعقوبی «در فراز» بود که اینجا بهتر است، فراز را اوج ستارۀ زهره ندانیم، چون اوج آن در ادبیات چندان مطرح نبوده است؛ بلکه آن را شرف زهره بدانیم که برج حوت/ ماهی است.
در این صورت، برج عقرب، خانۀ هفتم یا وتد غارب است که از بیوت تأثیرگذار محسوب میشده است و در عین حال، در نظر تثلیث چپ با حوت/ ماهی (در آخر حوت) که سعدین بیاثرند، قرار گرفته و اثر نحوست او و نیز نحوست کیوان در خانۀ ششم، بر سعدین ضعیف کاملا آشکار است.
8ـ و اما اگر بهگونهای دیگر نگریسته شود، یعنی دو پیکر که خانۀ عطارد است، در نظر تثلیث چپ، وتدالارض یا بیت چهارم که شمس در آن قرار داشته، مورد توجه قرار گیرد، در آن صورت، وتدالارض و خانۀ چهارم، عبارت از برج میزان خواهد بود که هبوط شمس است که از جایگاههای ضعف آن بوده است و از این نظر هم با نگاه پیشین تفاوت چندانی نخواهد داشت.
در برج حوت، سعد اکبر و اصغر قرار داشتند؛ اما سعد اکبر یعنی مشتری در نقطۀ حضیض خود بود؛ هرچند سعد اصغر یا زهره در شرف خود واقع گشته بود و هر دو در نظر تربیع چپ کیوان یا نحس اکبر در برج قوس و در تثلیث چپ بهرام/ مریخ در برج عقرب بودند.