شور و قلیایی شدن خاک در حوضه رودخانه جاجرود

"لامبرت ترجمه:مسعود دالمن دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان شماه مقاله:321 شور و قلیایی شدن خاک در حوضهء رودخانه جاجرود (به تصویر صفحه مراجعه شود) مقدمه حوضهء جاجرود در دامنه‌های جنوبی کوههای البرز در شرق تهران قرار گرفته است و محدوده‌ای به وسعت 2900 کیلومتر مربع را در برمی‌گیرد(شکل 1). از طریق سنجش مقدار نمک محلول‌ می‌توان خطر شور شدن را برآورد کرده و نسبت(به تصویر صفحه مراجعه شود)(یا نسبت SAR )که نمایانگر توان‌ قلیایی شدن آبهای مورداستفاده در آبیاری است را اندازه‌گیری کرد. بدین‌ ترتیب برای ترسیب کلسیت به موجب واکنش(به تصویر صفحه مراجعه شود)غلظت کلسیم فقط زمانی‌ کاهش می‌یابد که پس‌مانده قلیایی مثبت باشد. در صورت فقدان هرگونه واکنش با کانیهای‌ زمین‌شناختی علامت مثبت پس‌مانده قلیایی نشانگر افزایش مواد قلیایی آب با افزایش شکل شماره 4:رابطه میان برقرسانایی و جذب سطحی سدیم برای آبهای زیرزمینی و سطحی (به تصویر صفحه مراجعه شود) غلظت آنها در خاک است. چون در زمان پرآبی رودخانه جاجرود،آبهای زیرزمینی را تغذیه می‌کند و این آبهای زیرزمینی‌ به نوبهء خود یک رخسارهء سولفاته به وجود می‌آورند،استفاده از این آبها که شوری و خاصیت قلیایی‌ کمی دارند برای شستشوی نمکهای نهشته شده در طول آبیاری تابستانه عملی به نظر می‌رسد. جدول شماره 4:ترکیب شیمیایی سرشاخه‌های جاجرود در دورهء پرآبی(برحسب MeqL-1 ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجه مفهوم تعمیم یافته پس‌مانده قلیایی که معمولا برای پیش‌بینی کیفی تغییرات شیمیایی‌ ترکیب آبها تحت تأثیر تبخیر به کار می‌رود در اینجا برای منطقه‌بندی خطر تخریب خاک به هنگامی‌ که آب رودخانه به منظور آبیاری مورداستفاده قرار می‌گیرد به کار رفته است."