چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تلاوت قرآن کریم بر میزان خطر پذیری نوجوانانِ مقطع دبیرستان در مقابل رفتارهای پرخطر انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پسآزمون با گروه کنترل و آزمایش است. جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان (سال اول و دوم) در ناحیه 2 و 1 شهر اردبیل و نمونه پژوهش شامل 30 نفر از این دانش آموزان بود که بهصورت نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای از میان دانش آموزان در حال تحصیل نمونهگیری شد. و بهصورت تصادفی در دو گروه (هرکدام: 15 نفر) بهعنوان گروه آزمایش و گروه گواه جایگزین شدند. ابتدا مقیاس خطر پذیری نوجوانان ایرانی (IARS) بهعنوان پیش آزمون برای هردو گروه اجرا شد وسپس بعد از اتمام دوره 12 جلسهای (هر جلسه 30 دقیقه) برای گروه آزمایش، بهمنظور سنجش میزان خطرپذیری نوجوانان در مقابل رفتارهای پرخطر (متغیر وابسته) مجدداً مقیاس خطر پذیری نوجوانان ایرانی (IARS) بهعنوان پسآزمون در هر دو گروه اجرا شد تا اثر گذاری تلاوت قرآن (متغیر مستقل) درگروه آزمایش موردبررسی قرار گیرد. در این تحقیق دادهها با روش تحلیل کوواریانس و استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتائج پژوهش نشان داد، تأثیر تلاوت قرآن بهعنوان متغیر مستقل بر میزان خطر پذیری نوجوانان، بهعنوان متغیرِ وابسته معنا دار بوده و میزان خطر پذیری درگروه آزمایشی، نسبت به گروه کنترل بهطور معنا دار کاهش پیدا کرده است.
خلاصه ماشینی:
آتش نفس ، قربانی، طباطبایی، عبدوس ، عباس پور و محمودیان (١٣٩٣) نیز در یک تحقیق کیفی به بررسی و تبیین دیدگاه های دانش آموزان دوره متوسطه شهر سمنان نسبت به رفتارهای پر خطر شایع در این سن و عوامل خانوادگی مؤثر برآن پرداختند.
به عنوان نمونه ، پژوهش انصاری جابری، نگاهبان بنابی، صیادی اناری و آقامحمد حسنی (١٣٨٤) نشان داد که آوای قرآن کریم بر افسردگی بیماران بستری تأثیر داشته و تفاوت میانگین نمرات میزان افسردگی قبل و بعداز مداخله درگروه موردمطالعه معنادار بوده است .
Hood, R & Gorsuch, R با توجه به وجود و اهمیت قرآن در فرهنگ عمومی مردم کشور ما، به عنوان یک کتاب آسمانی که ریشه در باورهای عمیق مذهبی دارد و همچنین با توجه به میزان اثر پذیری افراد از تعالیم تربیتی و ابعاد معنوی قرآن ، بین مؤلفه های مرتبط با قرآن و سایر متغیرهای روان شناختی و جامعه شناختی نیز شاهد ارتباط معنا دار باشیم .
با توجه به اهمیت دوران نوجوانی، و اهمیت این موضوع که توجه هرچه بیشتر به چگونگی شکل گیری پایه های اعتقادی و ارزش گذاری در نوجوانان میتواند به عنوان یک سرمایه گذاری مناسب در جهت بالاتر بردن وضعیت روان شناختی و رفتاری آنان به حساب آید (ماس و دابسن ١، ٢٠٠٦)، در صورت تأثیرگذاری مثبت قرآن بر این گونه رفتارها، می توان خوش بین بود که علاوه بر استفاده های درمانی از این کتاب آسمانی، خانواده ها، نهادها و مراکز اجتماعی و آموزشی - رسمی و غیر رسمی – به ویژه مدراس و در سطحی بالاتر، اداره آموزش وپرورش کشور نیز با رویکرد مبتنی بر تعالیم قرآنی و تدوین راهبردها، خدمات فرهنگی – تربیتی بیشتر و بهتری برای نوجوانان در سطح جامعه خصوصا افراد تحت پوشش خود داشته باشند.