چکیده:
همگام با توسعه جوامع بشری، عواملی نظیر توسعه ناموزون و شکاف بین جوامع همواره مطرح بوده است. از طرفی، هر گونه تغییر سازندهای بدون توجه به تربیت نیروی انسانی و فرصتهای برابر، ثمربخش نخواهد بود. پژوهش حاضر با هدف مطالعه مفاهیم توسعه، آموزش و نابرابری صورت گرفته¬است. به منظور جمع آوری مطالب لازم، از مجموعه آثار مرتبط و چاپ شده در ارتباط با موضوع، استفاده شده و سپس به توصیف و تحلیل مباحث جمع آوری شده پرداخته شده است. بر اساس مطالعه و بررسی اسناد و مطالب، می توان نتیجه گرفت جوامعی به پیشرفت، ترقی و تعالی دست یافته¬اند که توانسته¬ اند نیروی انسانی خود را از لحاظ کمی و کیفی ارتقا دهند و استعدادهای نهفته و بالقوه آنها را شکوفا سازند. بنابراین کشورهای در حال توسعه به انواع سرمایه¬گذاری بر روی انسان در ابعادی نظیر تربیت حرفه¬ای، بهداشت، حمل و نقل، و .. توجه بیشتری دارند. در دهه های اخیر، همچنان درصد بیسوادی در آفریقا و برخی کشورهای آسیایی بالاست. ایران در زمینه شاخص های امید به زندگی و میانگین سالهای حضور در مدرسه، در طی دهه های اخیر تغییرات مطلوبی داشته است.
خلاصه ماشینی:
نظریه برابری به عنوان یکی کردن مفهوم توسعه و تساوی شناخته شدهاست و توجه اولیه آن معطوف به عدم تساوی بین مرد و زن در حیطه زندگی فردی، اجتماعی و بین گروههای اجتماعی و اقتصادی است (ریتزر، 1374).
در جامعهی امروز همه ملتها با هر نظام سیاسی، اجتماعی، پیشرفته و در حال پیشرفت به مسئله تربیت توجه دارند و آموزش و پرورش نسبت به دیگر فعالیتهای اجتماعی در مقیاس جهانی از اولویت خاصی بهرهمند است.
اما پس از وقوع انقلاب صنعتی اروپا و استفاده از ماشین در امر تولید، و بارز شدن ضرورت تربیت انسانی به منظور فعالیت در بخش نوپای صنعت، بررسی تأثیر آموزش و پرورش در رشد اقتصادی جوامع مورد توجه قرار گرفت.
از مجموع مباحث مطرح شده، می توان چنین نتیجه گرفت که هم برنامهها و سیاستها و هم برنامه ریزان و سیاست گذاران بر روند توسعه و برابری مناطق به طور کلی و بر بهبود و برابری فرهنگی و برابری آموزشی به طور اخص، بسیار تأثیر گذار است و اگر برنامه ها و سیاست ها به طور اصولی و بر حسب نیاز مناطق طرح ریزی شوند، و نیز اگر برنامه ریزان و سیاست گذاران ذی ربط تمام امکانات و اعتبارات و استعدادهای هر منطقه را به صورت صحیح و اصولی به کار گیرند، می توان به کاهش نابرابری های آموزشی امیدوار بود.
برنامه ریزی آموزش و پرورش از عوامل موثر بر بهبود و توسعه آموزش است و نیز برنامه ریزی غیر متمرکز و نیمه متمرکز در سطح محلی و منطقهای می تواند به عنوان عاملی مهم در روند برابری آموزشی بین مناطق، ایفای نقش نماید.
Keywords: Development, human resources, Education, Inequality.