چکیده:
مطبوعات بهعنوان یکی از ارکان اطلاعرسانی و یکی از موثرترین رسانههای گروهی نقش
تعیین کنندهای در تحولات سیاسی» اجتماعی کشورها دارا هستند. در تاریخ معاصر کشور ما نیز مطبوعات
از جایگاه برجستهای برخوردارند و مطالعه تحولات مربوط به تاریخ معاصر کشور بدون در نظر گرفتن
نقش مطبوعات ناقص خواهد بود. از جمله وقایعی که مطبوعات در ترویج مبانی و ویژگیهای آن نقش
فعالی داشتند وضعیت مدارس و تعلیم و ترییت دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه و تاثیر آن در ترقی و
پیشرفت کشور و جلوگیری از عقبماندگی کشور است. عقبمان دگی ایران دوره قاجار و ترقی و
پیشرفت شتابان غرب بسیاری از روزنامهنگاران روشنفکر آن دوره را یه دنبال پاسخ این سوال کشاند که چه
عواملی موجب عقبماندگی ایران و توسعه غرب شده است. این نشریات همانند روزنامههای فارسیزبان»
حکمت» ثرباء پرورش» چهرضما وکمال که به دلیل اختتاق کشور ایران در مصر منتشر و به صورت مخفی
وارد ایران میشدند توجه خود را به مولفههای فرهنگی توسعه معطوف و ایرانیان را به تاسیس و گسترش
مدارس دعوت م ی کردند و نقش مهمی در بیداری ایرانیان داخل و خارج کشور داشتند. در این نوشتار
نویسن دگان برای نیل به مقصود و پاسخ به این سوال مطالب روزنامهها را مورد بررسی و تحلیل قرار دادهاند.
خلاصه ماشینی:
این نشریات همانند روزنامه های فارسی زبـان ، حکمت ، ثریا، پرورش ، چهره نما و کمال که به دلیل اختناق کشور ایران در مصر منتشر و به صورت مخفـی وارد ایران می شدند توجه خود را به مؤلفه های فرهنگی توسعه معطوف و ایرانیان را بـه تأسـیس و گسـترش مدارس دعوت میکردند و نقش مهمی در بیداری ایرانیان داخل و خـارج کشـور داشـتند.
این روزنامه در ادامه سیاست های خود در تشویق مردم به افتتاح مدارس جدیـد در کشـور و نقش مدارس در ترقی و پیشرفت ایران ، به انتشار نظام نامه تأسیس افتتاح مدرسه لقمانیـه در تبریـز می پردازد.
2 روزنامه حکمت در مطلبی به نقش پادشاه در توسعه مدارس پرداخته و در اهمیت و توجه مظفرالدین شاه به گسترش مـدارس آورده اسـت کـه «از آغـاز ورود شـاه بـه پـاریس ، میـرزا محمودخان علاءالملک وزیر معارف را امر فرموده بودند که جمیع نظامات و قـوانین مـدارس فرانسوی را یک یک رسیدگی کرده و نظاماتی که مدارس ایران محتاج آنهاست یک به یـک ثبت نموده تا به کمال نواقص آنها پرداخته شود.
روزنامه پرورش، در کنار توجه به جایگاه مدارس در کشور، در مقاله ای با عنوان «اصـلاح وضع مکاتب ایران » به اهمیت جایگاه تعلیم و تربیت در کشور پرداختـه و شـغل معلمـی را از مشکل ترین و مهم ترین مشاغل در هر مملکتی می داند، به دلیل اینکه اصلاح وضع امـور تربیـت ملت را از وظایف آنان می داند و معتقد است «علت عمده خرابی همه جوامع بر اثر فساد اخلاق صورت می گیرد و اصلاح این امور نیز در دوران طفولیت صورت می پذیرد، اصلاح ملت تنها به ١ همان، س١، ش٤١.