چکیده:
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش پیشبینیکنندگی جهتگیریهای درونی و بیرونی مذهبی در تابآوری دانشجویان بود. برای رسیدن به این هدف، 320 دانشجو از بین کلیه دانشجویان پسر و دختر دانشگاه فرهنگیان فارس با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. دادههای موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جهتگیری مذهبی (درونی و بیرونی) آلپورت و راس و مقیاس تابآوری بزرگسالان همدال، فرایبورگ، مارتینوسن و روزنوینگ جمعآوری گردید. دادههای این پژوهش با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان بررسی شد. یافتهها نشان دادند جهتگیریهای مذهبی درونی با کلیه ابعاد تابآوری (شایستگی فردی، شایستگی اجتماعی، انسجام خانوادگی، منابع اجتماعی و ساختار فردی) بهطور مثبت رابطه معنیداری دارد. اما جهتگیری مذهبی بیرونی تنها بعُد انسجام خانوادگی تابآوری را بهصورت منفی پیشبینی کرد و سایر ابعاد تابآوری با جهتگیری مذهبی بیرونی دانشجویان رابطه معنیداری نداشتند. نتایج و تلویحات آن بر پایه پیشینه نظری مورد بحث قرار گرفت.
خلاصه ماشینی:
همچنین پژوهشهای متعدد دیگر نیز وجود رابطه مثبت مذهب با دیگر شاخصهای سلامت روان را گزارش نمودهاند که ازجمله میتوان به ارتباط مثبت و معنیدار بین باورهای مذهبی و شادی (الگا، دتلف و توماس<FootNote No="280" Text="Olga, Detlef, &amp;amp; Thomas"/، 2013)، ارزشهای مذهبی و شادی (آمالیه، وستی و آییان<FootNote No="281" Text="Amalia, Westi, &amp;amp; Aaan"/، 2016 و 2015)، شاخصهای مذهبی و خوشبینی و اراده (هارولد<FootNote No="282" Text="Harold"/ و همکاران، 2014)، نگرش مذهبی و سلامت عمومی (احمدیجتب، 2011)، مذهبی بودن و سلامت روانی (احمدی و شاهمحمدی، 2015؛هارولد، فاتن و سعد<FootNote No="283" Text="Faten &amp;amp; Saad"/، 2015)، وابستگی مذهبی و سلامتی و بهزیستی (آندرو و سابرینا<FootNote No="284" Text="Andrew &amp;amp; Sabrina"/، 2016)، انگیزش مذهبی و پیامدهای مثبت ازجمله سلامت روانی، بهزیستی روانشناختی، شادی و رضایت از زندگی (ملتفت و آذربون، 1394؛ واحدی و غنی زاده، 1388؛ و الیسون و فان<FootNote No="285" Text="Ellison &amp;amp; Fan"/، 2008) و نقش مهم تجربههای دینی در چگونگی بهزیستی روانشناختی (رشیدبیگی، 1393) اشاره کرد.
علاوه بر این یافتههای پژوهشی بسیاری در خصوص پیامدهای جهتگیریهای درونی و بیرونی مذهبی نشان میدهند که جهتگیری مذهبی درونی با پیامدهای مثبتی نظیر تابآوری (چوکیو و پینگ<FootNote No="297" Text="Chau-kiu &amp;amp; Ping"/، 2012؛ کروک<FootNote No="298" Text="Crook"/، 2008؛ سانداراراجان<FootNote No="299" Text="Sundararajan"/، 2006؛ صدیقیارفعی، حسینزاده و نادیراوندی، 1394؛هاشمی و جوکار، 1390)، شادکامی (رشیدی، ملکمحمدی و شریفی، 1395؛ ملتفت، مزیدی و ساداتی، 2010؛ حسینثابت و مومیپور، 1394؛ حکیمالهی، 1389؛ جونز<FootNote No="300" Text="Jones"/، 2003)، سلامت روان (محمدی، غلامرضایی و عزیزی، 1394؛ میری، صالحینیا، طیوری، بهلگردی و تقیزاده، 1393)، سرسختی روانشناختی (یاسمینژاد، گلمحمدیان و فعلی، 1390)، سازگاری روانشناختی (خداپناهی و خاکساربلداچی، 1384)، خودمهارگری (خانزاده، یگانه و مجلل، 2013؛ خانزاده، همتی علمدارلو، آقابابایی، مرادی و رضایی، 1390) همراه بوده است.