چکیده:
امروزه فناوریهای نوین ارتباطی ابعاد مختلف زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده اند. حقوق نیز از این تاثیرپذیری بینصیب نبوده است. یکی از حوزههای حقوقی که تحت تاثیر فناوریهای ارتباطی چهرهای جدید به خود گرفته است حوزهی حل و فصل اختلافات تجاری است. در حال حاضر روشهایی در حوزهی حقوق تجارت بینالمللی شکل گرفتهاند که با برقراری ارتباط میان طرفین و داور با استفاده از اینترنت بدنبال حل اختلاف هستند. این روشها که زیر عنوان روشهای آنلاین حل اختلاف شناخته می شوند خود ریشه در روشهای جایگزین یا دوستانهی حل اختلاف همانند داوری، میانجیگری و مذاکره دارند. اینکه تعریف روشهای آنلاین حل اختلاف چیست، ویژگیها و مزایای این روشها در مقایسه با سایر روشهای حل اختلاف چیست، انواع این روشها و جوانب حقوقی آنها کدامند سوالاتی است که این مقاله با هدف شناسایی کلی روشهای یاد شده در پی یافتن پاسخ آنها میباشد. در این راستا با استفاده از روش کتابخانهای منابع داخلی و خارجی در این حوزه مورد تحقیق قرارگرفته است.
خلاصه ماشینی:
در قرن بیست و یکم با پیدایش تکنولوژیهای جدید، ارتباطات الکترونیکی به طور قابل ملاحظه ای در روش های رسیدگی قضایی و روش های جایگزین حل اختلاف (ADR) رخنه کرده است که منجر به پیدایش روش هایی شده که تحت عنوان روش های آنلاین حل اختلاف (Online Dispute Resolution)ODR( ) شناخته میشوند.
گستره ی موضوعی این مقاله از دو جهت محدود میشود: اول اینکه موضوع این نوشته بحث حل و فصل اختلافات و بویژه در حوزه ی حقوق تجارت بین المللی است ثانیا آندسته از روش های حل اختلافی که ریشه در شیوه های جایگزین حل اختلاف داشته و از طریق بکارگیری تکنولوژی اینترنت اعمال میشود.
کاتش یکی از محققین برجسته در این حوزه ODR را اینگونه تعریف کرده است : «ODR یک مدل حل اختلاف است که از روش های جایگزین حل اختلاف استفاده میکند عبارت روش های آنلاین حل اختلاف اختلافاتی را پوشش می دهد که بصورت جزیی یا بصورت کامل در فضای اینترنت حل و فصل میشوند» (٢٠١٢ ,Wahab, Katsh and Rainey).
چنانچه مصرف کنندگانی که از طریق اینترنتی کالا یا خدماتی را از تجار حوزه اتحادیه اروپا خریداری کرده اند با فروشنده دچار اختلاف شده باشند یا از او شکایتی داشته باشند میتوانند با ثبت شکایت خود در این وبسایت ارایه دهنده خدمات آنلاین حل اختلاف ( Dispute Resolution Body) مناسب را بیابند تا از طریق آن به شکل الکترونیکی و آنلاین به اختلاف آنها رسیدگی شود.