چکیده:
امروزه مصرفگرایی از موضوعات مهم پژوهش در جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی است. مصرفگرایی یکی از مؤلفههای مشترک دوران مدرن و پستمدرن است. بنابراین مقالهی حاضر به بررسی تجربی عوامل مرتبط با مصرفگرایی در بین جوانان شهر یزد میپردازد. این پژوهش با روش پیمایش و استفاده از پرسشنامهی محققساخته، 384 نفر از جوانان شهر یزد را به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای مورد بررسی قرار داد. برای پایایی تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. در این مقاله تأثیر متغیرهایی نظیر وسایل ارتباط جمعی، جهانیشدن، دینداری، جنس، محل تولد و تحصیلات با متغیر وابسته بررسی شد. همچنین از نظریات اندیشمندانی مانند گیدنز، بودریار، برایان ترنر و .. استفاده شد. از آنجا که هیچ کدام از نظریات نمیتوانند به طور کامل و جامع پدیدهی مصرفگرایی را تبیین کنند، ما از چارچوب نظری ترکیبی استفاده کردیم. نتایج تحقیق نشان داد که در بین متغیرهای زمینهای، متغیر جنس و محل تولد با مصرفگرایی رابطهی معناداری برقرار کردند در واقع هر چه جوامع به سمت مدرنیته و شهرنشینی گام بردارند، میزان مصرفگرایی در بین کنشگران بیشتر میشود و متغیر تحصیلات با مصرفگرایی رابطهای نداشت. همچنین بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی (با تأکید بر ماهواره) و جهانیشدن رابطه معنادار و مثبتی وجود داشت ولی بین دینداری و مصرفگرایی رابطهی معنادار و منفیای وجود داشت یعنی دینداری افراد مانعی بر مصرف گرایی بیشتر آنها بود. نتایج رگرسیون نشان داد که دو متغیر جهانیشدن و دینداری، 17 درصد از واریانس مصرفگرایی را تبیین کردهاند.
خلاصه ماشینی:
با وجود اینکه آموزه های سـنتی و فرهنگـی ایـران بـه شدت زندگی مصرف گرایی را نهی کرده است ، با این حـال مصـرف گرایـی در جامعـه ی 1- Simmel ایران رواج اساسی یافته است و به یک مسأله ی اجتماعی برای جامعه ی در حـال توسـعه ایران تبدیل شده است .
از آنجایی که جامعه ی در حال پویش ایران و عوامل نامبرده تـأثیر زیادی بر شکل گیری زیست جهان جوانان و جهت گیری ارزشـی آنـان دارنـد، همچنـین جوانان گروهی هست که در دوران جدید بیش از سایر نسل ها، تحت تأثیر جهانیشدن و رسانه های ارتباط جمعی که نقش ورود عناصر مصـرف گرایـی را در جامعـه ی مـا بـازی میکنند، قرار دارند، بنابراین بررسی دقیق و تبیین تأثیر عوامل مختلـف بـر روی مسـأله ی مصرف گرایی در میان قشر جوان دارای اهمیت فراوان است .
کـاس ٥(٢٠٠١) در تحقیـق خـود بـا عنـوان نظـارت بـر خـود، و خرید لباس های مد روز، به این نتایج دست یافت که در زمینه ی استفاده از لبـاس هـای مد روز، زنان در زمینه ی خرید این نوع محصولات تمایل بیشـتری دارنـد؛ ایـن موضـوع 1- Kuruvilla & Joshi & Shah 2- Zimmerman 3- Dahlberg 4- Paek & Pan 5- O’Cass نشان می دهد زنان بیشتر از مردان از لباس و ظاهر برای بیان اینکه چـه کسـانی هسـتند و چه میزان پرستیژ دارند، استفاده میکنند، بنابراین میزان مصرف زنان بالاتر از مردان است .