چکیده:
مسئله تعلّق ضمان به کاهش ارزش پول، و یافتن راهحل مناسب در مورد آن، از
مسائلی است که برای بررسی حکم شرعی مورد بحث قرار گرفته است. و از
این جهت که آیا در عصر تشریع و زمان معصومان اف تورم نقد و کاهش
ارزش پول وجود دارد یا نه، مورد اختلاف و مناقشه میباشد. بدیهی است.
مشخص شدن حقیقت، در این امر و تبیین آن، در استنباط حکم شرعی، بسیار
مور و حائز اهمیت خواهد بود. برای مشخص شدن این مطلب دیدگاهها و
نظرات موجود درباره چند روایت متعارضی که احتمال ارتباط ان با کاهش
ارزش پول و تعلق ضمان به آن وجود دارد، بررسی شده است. از بررسی منابع
اصیل و اولیه فقهی و رویکرد فقهای بزرگوار، این نکته به دست میآید که
اکثر فقهاء این روایات را ناظر به بحث مورد نظر نمیدانند، و در صورت
ربط به بحث،تعارضی که بین این روایات وجود دارد،مانع استدلال به آن است،جمع بین این روایات خود مجال وسیعتری می طلبد که از آن صرف نظر شد،با تمام این تفاصیل اشکالات سندی که از بعضی تغییرات برداشت می شود،وارد نیست و روایات خالی از اشکال سندی هستند.در نهایت برای بررسی ضمان کاهش ارزش پول،باید راهی غیر از روایات خاص و متعارض دنبال کنیم.
خلاصه ماشینی:
با تفاصیلی که ذکر شده مرجع در مسئله مورد نظر، قواعد شرعی است که حکم به ضمان در این مقدار از انخفاض قیمت میکند، بعضی از علما نیز در این میان، حکم به عدم ضمان کردند به این بیان که اهل بیت عصمت( با اینکه تورم و کاهش ارزش پول در زمان ایشان هم وجود داشته ولی حکم به ضمان نکردهاند، البته چند روایت متعارض وجود دارد که باید از نظر ارتباط با محل بحث مورد بررسی قرار گیرد تا امکان و یا عدم امکان استفاده از آن در استنباط حکم شرعی برای این مسئله روشن شود.
و به نظر میرسد که این دو روایت، یکی هستند و با توجه به یکی بودن متن هر دو، به خصوص که راوی اول و دوم از امام(، در هر دو روایت به ترتیب یونس بن عبد الرحمن و محمد بن عیسی است و به خصوص این روایت در کتاب وافی فقیه ارجمند فیض کاشانی( فرمود: «الکافی، 5/ 252/ 1/ 1 علی عن أبیه عن العبیدی، التهذیب، 7/ 116/ 111/ 1 محمد بن أحمد عن سهل عن العبیدی عن یونس قال: کتبت إلی أبی الحسن الرضا( أن لی علی رجل ثلاثة آلاف درهم وکانت تلک الدراهم تنفق بین الناس تلک الأیام و لیست تنفق الیوم فلی علیه تلک الدراهم بأعیانها أو ما ینفق الیوم الناس قال: فکتب( لک أن تأخذ منه ما ینفق بین الناس کما أعطیته ما ینفق بین الناس».