چکیده:
عدالت سیاسی به عنوان یکی از دغدغههای جامعهی انسانی به لحاظ داشتن جایگاه و پیشینهای که در ادیان و مکاتب سیاسی داشته است در کنار مفاهیمی مانند آزادی، امنیت و دموکراسی همواره مورد توجه بوده است و در این مسیر اندیشمندان و متفکرین در تعریف از عدالت و راه رسیدن به آن به بیان نظریات خود پرداختهاند. شهید مطهری نیز از جمله متفکرین عدالتخواه در ردیف اندیشمندانی قرار دارد که بر اساس آموزههای دینی و اسلامی نظریات خود را در مورد این مسئله بیان کرده است. از این رو هدف این پژوهش بررسی عدالت سیاسی در اندیشهی ایشان بوده است و به این پرسش پرداخته که جایگاه عدالت سیاسی در اندیشهی مرتضی مطهری و جان راولز چه میباشد؟ یافتههای پژوهش با روش توصیفی تحلیلی حکایت از این دارد که عدالت سیاسی در نظر این دو متفکر در ذیل عدالت اجتماعی قرار دارد و اﺻﻮﻟﯽ ﻫﻤﭽﻮن آزادی، دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ و ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ، منبعث از ﺣﻘﻮق واﻗﻌﯽ اﻧﺴﺎنﻫﺎ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﯾﻪﻫﺎی ﻋﺪاﻟﺖ و ﺗﻮازن اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﻧﻈﺮ گرفته شده است.
خلاصه ماشینی:
عدالت سیاسی در اندیشه شهید مطهری و راولز در یک نگاه تطبیقی رحمت عباس تبار* / شهربانو فولادی** چکیده عدالت سیاسی به عنوان یکی از دغدغههای جامعهی انسانی به لحاظ داشتن جایگاه و پیشینهای که در ادیان و مکاتب سیاسی داشته است در کنار مفاهیمی مانند آزادی، امنیت و دموکراسی همواره مورد توجه بوده است و در این مسیر اندیشمندان و متفکرین در تعریف از عدالت و راه رسیدن به آن به بیان نظریات خود پرداختهاند.
واژگان کلیدی عدالت، مکاتب سیاسی، شهید مطهری، عدالت سیاسی، نظریه جان راولز مقدمه و بیان مسئله عدالت یکی از مفاهیم بنیادی در حوزهی فلسفه و اندیشه و عمل سیاسی است که مورد توجه بشریت در همهی اعصار و زمانها بوده است و از گذشته تا کنون همهی جوامع را به خود درگیر کرده و کمتر جریان فکری و جنبش اجتماعی را میتوان یافت که به گونهای با این مفهوم درگیر نبوده باشد.
جان راولز فیلسوف سیاسی قرن بیستم معتقد است عدالت، علاوه بر آن که متضمن مفهوم برابری سیاسی است؛ رعایت انصاف در تصمیمگیریهای مربوط به روابط اجتماعی به مفهوم عام آن و در نتیجه عدالت اجتماعی حاصل از این تصمیمگیریها را نیز شامل میشود (امام جمعه زاده و میلانی، 1391: 31).
جان راولز معتقد است که عدالت علاوه بر آن که متضمن مفهوم برابری سیاسی است؛ رعایت انصاف در تصمیمگیریهای مربوط به روابط اجتماعی به مفهوم عام آن و در نتیجه عدالت اجتماعی حاصل از این تصمیمگیریها را نیز شامل میشود.
شهید مطهری و جان راولز هر دو به بحث عدالت پرداخته و آزادی و برابری را به عنوان اصول عدالت سیاسی پذیرفتهاند و تحقق آن آزادیهای اجتماعی و مساوات در جامعه میدانند.