چکیده:
اعتقاد بر این است که مرحله سوم جهانی شدن، یعنی جهانی شدن ارتباطات معلول صنعت جهانی ارتباطات است و به عنوان یک روند ارتباطی موجب ارتباطات همزمان و ظهور فضای واحد ارتباطی شده است (عاملی، 1383). فضای مجازی با ویژگیهای فرامکانی، فرازمانی و فراملی، امکان پیوند بیشتر نقاط زمین، بستر ارتباطات چند سویه بین افراد، گروهها، سازمانها، ملتها و دولتها را فراهم کرده و حوادث مهمی را در عرصه فعالیتهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در دو دهه اخیر، رقم زده است. همچنین برخورداری از ویژگیهای چند رسانهای بودن، تعاملی بودن، دسترسپذیری باعث شده است، فضای مجازی به عنوان یکی از عناصر مهم قدرت در قرن 21، به عامل مهمی برای جابجایی قدرت در فضای حقیقی تبدیل شود. مقاله حاضر نیز بر آن است، با توصیف ابعاد قدرت در فضای سایبر، رابطه فیمابین را بررسی نماید
خلاصه ماشینی:
مطالعاتی که درباره وسایل ارتباط جمعی نظیر مطبوعات، رادیو، تلویزیون و ماهوارهها از جنگ جهانی اول تاکنون صورت گرفته میزان قدرت و نقش هر یک از این رسانهها را در شکل دادن، دستکاری، تقویت نگرش و هدایت افکار عمومی اثبات کرده است؛ اما فضای مجازی با قابلیت تجمیع همه رسانههای ذکر شده و افزون بر آن ایجاد محیطی برای نقشآفرینی مخاطب در پذیرش، کاهش، افزایش، دریافت، نگهداری، جابجایی و انتقال دادهها در این فضا، قدرتی فراتصور به افراد،گروهها و سازمانهای ذینفع در این رسانه داده است.
بخش عظیمی از فعالیتهای تجاری و اقتصادی نیز از فضای واقعی به این فضا نقل مکان کرده است، برنامهریزی برای اجرای تمامی نیازهای افراد جامعه از طریق شبکههای ارتباطی فضای مجازی که به طور حیرتآوری تمامی وزارتخانهها، سازمانها، شرکتها و مراکز خدماتی را با اطلاعات شهروندان و کاربران در سطح ملی و فراملی پیوند زده و این قابلیت را فراهم کرده است، که دولتها و سازمانهای فرادولتی نظیر شرکتهای چندملیتی در کنترل شهروندان و کاربران اینترنتی، موفق عمل نمایند.
همچنین موارد مهمی چون، باز بودن بیحد و حصر مرزها به روی آرا و عقاید و ایدئولوژی کشورهای دیگر (شبکههای رادیویی و تلویزیونی ماهوارهای و فضای مجازی مرز نمیشناسند) و افزایش سرعت دسترسی و انتقال اطلاعات از سوی کاربران اینترنتی باعث شده است تا تلاش دولتها برای معرفی و ترویج دیدگاههای خود نزد افکار عمومی خارجی به ویژگی اصلی دیپلماسی تبدیل شود.