چکیده:
این مقاثه به بررسی اثرات اجتماعی و فرهنگی احداث فضاهای شهری بر زنان و دختران جوان
میپردازد که به صورت موردی مجموعة شهربانو در منطقة ۱۱ تهران مورد بررسی قرار گرفته
است. روش مورد استفاده در این پژوهش» روش تحقیق کیفی با استفاده از بررسی ارزیابی اثرات
اجتماعی (اتا) است. در این روش طی ده مرحله» پیامدهای اجتماعی پروژه مورد ارزیابی قرار
می گیرد. نمونه آماری بر اساس مصاحبه با زنان ساکن منطقه و مسوولان شهرداری و زنان فعال
در ادارات مختلف منطقه که به احتمال زیاد در آینده از این مجموعه استفاده میکننده انتخاب
شدند. برای انجام مصاحبههای عمیق فردی و گروهی ۳۰ نفر از بین زنان منطقه,ء مسژولان
شهرداری منطقه» زنان عضو شورایاری محلات» فرهنگسراهاء سرای محله» خانة فرهنگ» مراکز
آموزشی ساکنان منطقه انتخاب گردیدند و با انجام مصاحبه تاثیرات مثبت و منفی اجرای این
طرح سنجیده شد. اجرای این مجموعه دارای اثرات منفی از قبیل محدود کردن زنان به فضاهای
محدود و مشخص و دوری از فضاهای عمومی جامعه خواهد بود. البته آثرات مثبت ایجاد این
مجموعه برای زنان بیشتر از اثرات منفی است به گونهای که اجرای این مجموعه دارای
پیامدهای اجتماعی مثبت از قبیل: تحکیم بنیان خانواده» بهبود روابط با همسر و دختر» کمک به
مادران در تربیت فرزندان برای زندگی اجتماعی بهتر» کاهش آسیبهای اجتماعی و انحرافات؛
افرایش توانمندی اجتماعی» روحی» روانی و جسمانی زنان و دختران منطقه خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
البته اثرات مثبت ايجـاد ايـن مجموعه براي زنان بيشتر از اثـرات منفـي اسـت بـه گونـه اي کـه اجـراي ايـن مجموعـه داراي پيامدهاي اجتماعي مثبت از قبيل : تحکيم بنيان خانواده ، بهبود روابط با همسر و دختر، کمـک بـه مادران در تربيت فرزندان براي زندگي اجتماعي بهتر، کاهش آسيب هاي اجتمـاعي و انحرافـات ، افزايش توانمندي اجتماعي، روحي، رواني و جسماني زنان و دختران منطقه خواهد بود.
از آنجا که بر اساس اسناد موجود در شهرداري تهران ، هدف از احداث «مجموعۀ شهربانو» و فعاليت هاي مـورد نظـر آن ، طراحـي فضـايي بـه منظـور برآورده نمودن نيازهاي واقعي زنان شهر، سالم و امن سـازي محـيط فعاليـت هـاي زنـان ، اشتغال زايي، تعميق فرهنگ حجاب و عفاف ، سالم سازي اوقات فراغـت بـانوان از طريـق برنامه هاي ورزشي، هنري فرهنگي توسط بانوان براي بانوان است (ادارة کل امـور بـانوان شهرداري تهران ، ١٣٩٠)؛ بنابراين در اين پژوهش اثرات و پيامدهاي اجتماعي و فرهنگي مجموعه مورد نظر بر زنان و دختران جوان منطقۀ ١١ به صورت احتمالي مـورد ارزيـابي قرار گرفته است تا سنجيده شود که از نظر مصاحبه شوندگان ، اجراي اين پروژه چه اثرات مثبت و منفي بر مصرف کنندگان اين فضا دارد.
بر اساس مصاحبه هـاي اوليـه بـا زنان ساکن منطقه و مسؤولان شهرداري و زنان فعال در ادارات مختلف منطقه ، بسياري از اين گروه ها شناسايي شده است ؛ بنابراين براي مطالعۀ درست و دقيق تر اين پروژه بر زنان و دختران منطقه بايد نمونۀ آماري مورد نظـر، زنـان و دخترانـي کـه بـه احتمـال زيـاد از برنامه هاي مجموعۀ شهربانو استفاده ميکند انتخاب شـدند و بـراي انجـام مصـاحبه هـاي عميق فردي و گروهي ٣٠ نفر از بين زنان منطقه از بين مسؤولان شهرداري منطقـه ، زنـان عضو شوراياري محلات ، فرهنگسراها، سراي محله ، خانۀ فرهنگ ، مراکز آموزشي سـاکنان منطقه انتخاب گرديدند.