چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مسائل دانشآموزان دورة ابتدایی دربارة جنسیت و مسائل جنسی و دستهبندی این پرسشها با استفاده از رویکرد ترکیبی در دو مرحله انجام شد. در مرحلة نخست، با بهرهگیری از روش پژوهش حین عمل با مشارکت مربیان پرورشی مدارس ابتدایی شهر ملایر به استخراج پرسشهای دانشآموزان دربارة جنسیت و مسائل جنسی و همینطور مقولهبندی آنان مبادرت شد. در مرحلة دوم، به هدف اولویتبندی پرسشهای دانشآموزان تعداد 169 معلم و مربی پرورشی مشارکت داشتند. دادههای گردآوری شده از طریق پرسشنامه بسته پاسخ با استفاده از آزمون فریدمن مورد آزمون و مسائل طرح شده به تفکیک هر مقوله رتبهبندی شدند. نتایج حاصل از بخش نخست پژوهش به شناسایی تعداد 50 مسئله منجر شد که در پنج مقوله مسائل جنسی مرتبط با ارتباط و تعامل با دیگران، ارزشها و هنجارهای اجتماعی مرتبط با جنسیت و مسائل جنسی، زمینههای فرهنگی و آموزشی مرتبط با جنسیت و مسائل جنسی، مبانی رشدی مرتبط با جنسیت و مسائل جنسی، رفتار جنسی، تولیدمثل و باروری طبقهبندی شدند. رتبهبندی ابعاد پنجگانه نشان داد که مقوله «مسائل جنسی مرتبط با ارتباط و تعامل با دیگران» از بیشترین اهمیت و مقوله «رفتار جنسی، تولیدمثل و باروری» از کمترین میزان اهمیت برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
واژههای کلیدی: مسائل جنسی، جنسیت، تربیت جنسی، برنامه درسی Identifying and categorizing the issues related to sexuality and gender posed by elementary students Hedayatallah Etemadizadeh, Ali Nouri 1 faculty member of education department, University of Malayer, Hamedan, Iran.
Keywords: Sexuality, Gender, Sexual education, Curriculum مقدمه تربیت عبارت است از جریان یا فرایندی منظم و مستمر برای هدایت روند رشد همهجانبه شخصیت افراد پرورش یابنده در ابعاد مختلف جسمانی، شناختی، هیجانی، اجتماعی و اخلاقی (Saif, 2007).
نادیده گرفتن این مقوله از رشد منجر به درک محدود دانش آموزان از بهداشت جنسی و اصول و روشهای مؤثر در حفظ آن، آسیبپذیری آنان در برابر سوءاستفاده و بهرهکشی جنسی، پیامدهای منفی ناشی از بارداریهای ناخواسته و گسترش بیماریهای عفونی مسری ناشی از ارتباط جنسی نامناسب در میان دانشآموزان میشود (UNESCO, 2009)؛ بنابراین همانگونه که صاحبنظران تعلیم و تربیت خاطرنشان میکنند، اثر حیات جنسی در انواع مختلف رفتار نوجوانان دیده میشود و جدا کردن این امر از سایر جنبههای فعالیت او منجر به بروز افکار وسواسی و وحشتهای دورة بلوغ در نوجوان میشود.
مسائل اساسی دانشآموزان دوره ابتدایی در ارتباط با جنسیت و مسائل جنسی به تفکیک هر مقوله به ترتیب اولویت کدماند؟ روش پژوهش این پژوهش به لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی است که با بهرهگیری از رویکرد ترکیبی با طرح متوالی (Creswell, 2003 2004; Johnson & Onwuegbuzie,).
دادههای گردآوری شده سپس با استفاده از آزمون فریدمن برای شناسایی و رتبهبندی میزان طرح پرسشهای جنسی دانشآموزان در ارتباط با مقولههای پنجگانه مورد تحلیل قرار گرفت که نتایج آن به شرح زیر صورتبندی شده است.