چکیده:
هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفههای تدریس اثربخش اساتید رشته برنامهریزی درسی از نظر دانشجویان بود. روش پژوهش کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی بود. جامعه پژوهش دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته برنامهریزی درسی دانشگاههای تهران و علامه طباطبائی بود. روش نمونهگیری هدفمند بود که در آن دانشجویانی که شرایط نمونه موردنظر را داشتند با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند و اکتشافی مورد مصاحبه قرار گرفتند و با رسیدن به اشباع نظری یافتهها تعداد نمونه پژوهش 21 نفر شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیل موضوعی دادههای 7 مرحلهای کلایزی (1987) استفاده شد. تحلیل محتوای دیدگاه دانشجویان در مورد مؤلفههای تدریس اثربخش اساتید منجر به شناسایی 328 کد اولیه،26 زیر مضمون و 6 مضمون اصلی شد که عبارتاند از ویژگیهای علمی (تسلط بر موضوع؛ دانش علمی معتبر و بهروز از موضوع تدریس؛ برقراری ارتباط بین نظر و عمل در موضوع؛ رویکرد پژوهشگری نسبت به تدریس موضوع)؛ مهارتهای تدریس (بیان مطالب به زبان شیوا قابلفهم و منسجم؛ بهکارگیری روشهای مختلف تدریس؛ کاربرد روشهای تدریس فعال؛ استفاده از امکانات و وسایل کمکآموزشی)؛ مدیریت کلاس (مدیریت زمان؛ داشتن طرح درس؛ قواعد و قوانین کلاسی انعطافپذیر؛ سبک مدیریت تعاملی؛ مهارت برقراری ارتباط)؛ ویژگیهای اخلاقی (روحیه انتقادپذیری؛ توجه و احترام به دانشجو؛ شوخطبعی؛ وقتشناسی؛ عشق و علاقه به تدریس و دانشجویان؛ عدالت)؛ انگیزش (استفاده از منابع گوناگون انگیزشی؛ ترغیب شاگردان به یادگیری؛ توجه به تفاوتهای فردی دانشجویان؛ ایجاد شور و هیجان در فرایند آموزش) و ارزشیابی (کاربرد روش جدید و متنوع ارزشیابی؛ تناسب روش ارزشیابی با موضوع درسی؛ تأکید بر ارزشیابی فرایند مدار).
خلاصه ماشینی:
تحلیل محتوای دیدگاه دانشجویان در مورد مؤلفههای تدریس اثربخش اساتید منجر به شناسایی 328 کد اولیه،26 زیر مضمون و 6 مضمون اصلی شد که عبارتاند از ویژگیهای علمی (تسلط بر موضوع؛ دانش علمی معتبر و بهروز از موضوع تدریس؛ برقراری ارتباط بین نظر و عمل در موضوع؛ رویکرد پژوهشگری نسبت به تدریس موضوع)؛ مهارتهای تدریس (بیان مطالب به زبان شیوا قابلفهم و منسجم؛ بهکارگیری روشهای مختلف تدریس؛ کاربرد روشهای تدریس فعال؛ استفاده از امکانات و وسایل کمکآموزشی)؛ مدیریت کلاس (مدیریت زمان؛ داشتن طرح درس؛ قواعد و قوانین کلاسی انعطافپذیر؛ سبک مدیریت تعاملی؛ مهارت برقراری ارتباط)؛ ویژگیهای اخلاقی (روحیه انتقادپذیری؛ توجه و احترام به دانشجو؛ شوخطبعی؛ وقتشناسی؛ عشق و علاقه به تدریس و دانشجویان؛ عدالت)؛ انگیزش (استفاده از منابع گوناگون انگیزشی؛ ترغیب شاگردان به یادگیری؛ توجه به تفاوتهای فردی دانشجویان؛ ایجاد شور و هیجان در فرایند آموزش) و ارزشیابی (کاربرد روش جدید و متنوع ارزشیابی؛ تناسب روش ارزشیابی با موضوع درسی؛ تأکید بر ارزشیابی فرایند مدار).
Effective teaching component of teachers in curriculum planning Saber abdolmaleki, Hasan maleki, Faeze Asadi 1 Ph. D Student of Curriculum studies, Department of Curriculum studies, Faculty of Department of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'I University, Tehran, Iran.
مضامین اصلی و فرعی آشکارشده از تحلیل دادههای مصاحبه {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} ویژگیهای علمی: مشارکتکنندگان در پژوهش حاضر به ویژگیهای علمی اساتید اشاره میکنند که شامل مقوله تسلط بر موضوع؛ دانش علمی معتبر و بهروز از موضوع تدریس؛ برقراری ارتباط بین نظر و عمل در موضوع؛ رویکرد پژوهشگری نسبت به تدریس موضوع شد که هرکدام از این مقولهها شامل کدهایی مرتبط با مقوله خاص خود است.