چکیده:
در سالهای اخیر، مطالعه دربارهی ضرورت و اهمیت به کارگیری اصول تابآوری شهری و عوامل مؤثر بر آن در زمینه کاهش خطرات در شهرها توجه بسیاری از صاحبنظران را به خورد جلب کرده است. در این میان ضررورت توجه به رویکرد آیندهپژوهی و از آن جمله نقش و جایگاه آن در ارتقای تابآوری از اهمیت بیشتری برخوردار است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد آیندهپژوهی است. هدف این مقاله سنجش تابآوری شهری و تدوین استراتژیهای مبتنی بر سناریو در مبحث تابآوری میباشد که با ترسیم تصاویری از آینده صورت گرفته است. برای آیندهنگری تابآوری شهری از تعداد 35 نفر از متخصصین در حوزه شهری پرسشگری به عمل آمد و نتایج حاصل از بررسی آنان برای شناسایی عوامل کلیدی بر شکلدهی تابآوری اجتماعی در آینده مورد استفاده قرار گرفت. سپس به منظور سنجش تابآوری اجتماعی از آزمونهای آماری کولموگروف- اسمیرنوف و تیتک نمونهای، استفاده شد. در بخش آیندهپژوهی نیروهای پیشران با تکنیکدلفی مشخص و سپس این عوامل بر اساس میزان اهمیت و عدمقطعیت، اولویتبندیشده و برای نوشتن سناریوهای محتمل از نرمافزار (Micmac) استفاده شده است. با توجه به میانگین ارزش تابآوریاجتماعی که عددی زیر میانگین نظری (میانگین نظری4) را نشان میدهد، میتوان گفت که تابآوری اجتماعی کلانشهر اهواز از وضعیت خوبی برخوردار نیست. و نتایج به دست آمده از نرمافزار Micmac، از بین این عوامل پایینبودن میزان درآمد (با امتیاز 422) تاثیرگذارترین عامل کلیدی در تابآوری این کلانشهر و دارای بیشترین اثرگذاری مستقیم و شاخص پایینبودن مشارکت با مجموع 201619 ارزش ستونی محاسبه شده، دارای بیشترین میزان اثرپذیری بودهاند.
خلاصه ماشینی:
بنابراین ، مطالعه تاب آوری شهری در کلان شهر اهواز و شناسایی پیشران های کلیدی شکل دهی به آن در این شهر، ضرورت خواهد داشت .
در نهایت ، سؤال اصلی تحقیق حاضر این است که : عوامل کلیدی مؤثر بر شکل دهی تاب آوری شهری در کلانشهر اهواز با رویکرد آینده نگاری چیست ؟ در کنار سؤال اصلی این پرسش نیز پاسخ داده خواهد شد که : وضعیت کلانشهر اهواز از لحاظ تاب آوری شهری چگونه است ؟ ادبیات نظری تحقیق : در زمینه تاب آوری شهری در کشور تاکنون مطالعات متعددی صورت پذیرفته است ، اما مطالعات در زمینه کاربرد رویکرد آینده پژوهی در تاب آوری شهری مطالعات خیلی انگشت شمار است در ذیل به پاره ای از مطالعات که در زمینه تاب آوری شهری انجام گرفته اشاره میشود: فرانتزسکاکی ١ (٢٠١٦)، در پژوهش خود به بررسی تاب آوری شهری: مفهومی برای یکپارچگی شهرهای آینده پرداخته و به این نتیجه رسیده است که ارتقای تاب آوری شهرها از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، روان شناختی و محیطی موجب افزایش یکپارچگی شهرهای آینده در مقابله با انواع بلایا میگردد.
از مهم ترین نتایج تحقیق آن است که با استفاده از عوامل شناسایی شده و با در نظر گرفتن میزان اولویت و اثرگذاری آن ها بر یکدیگر میتوان وضعیت پایداری آینده تاب آوری کلان شهر اهواز را سنجید و راهکارهای حفظ وضعیت مطلوب و یا تبدیل وضعیت نامطلوب به مطلوب را در ابعاد مختلف تدوین و اجرا کرد.