چکیده:
وقایع تاریخی، بروز جنگها، مهاجرتها و تغییر بینش انسانی، همواره عواملی موثر در سیر تحول ادبیات در هر جامعه بوده و با آن پیوندی ناگسستنی دارد. از آنجایی که ادبیات کودک بخش مهمی از ادبیات را تشکیل میدهد تحولات تاریخی، تغییر عقاید و ظهور جنبشهای فکری بر ادبیات کودک نیز تاثیر بسزایی داشته و آن را متحول میسازد . بررسی و کنکاش ادبیات منتسب به کودکان از دوران پیش از اسلام و سپس در دوران ظهور اسلام تا دوره معاصر در ایران ، روشنگر تغییرات اساسی در این نوع ادبیات میباشد. توجه به این تحولات میتواند صاحب نظران در مقوله ادبیات و بخصوص ادبیات کودک و نوجوان را در پاسخگویی به نیازهای فعلی و آتی کودکان و نوجوانان ایران زمین هدایت نماید. در تحقیق پیش رو سعی بر آن شده است تا تاثیر چهار عامل اصلی دین و اخلاق ، عدالت و بی عدالتی، نظام تربیتی اسلامی و رویا و ماوراء الطبیعه را بر ادبیات کودک در دوره های مختلف تاریخی ایران مورد بحث و بررسی قرار دهیم بدیهی است که نتایج آن میتواند برای برنامه ریزی در خلق آثار ادبی برای کودکان این مرز و بوم مورد بهره برداری قرار گیرد .
خلاصه ماشینی:
در تحقيق پيش رو سعي بر آن شده است تا تأثير چهار عامل اصلي دين و اخلاق ، عدالت و بي عدالتي، نظام تربيتي اسلامي و رؤيا و ماوراء الطبيعه را بر ادبيات کودک در دوره هاي مختلف تاريخي ايران مورد بحث و بررسي قرار دهيم بديهي است که نتايج آن ميتواند براي برنامه ريزي در خلق آثار ادبي براي کودکان اين مرز و بوم مورد بهره برداري قرار گيرد .
نکته قابل ذکر آن است که اوستا تا پيش از آنکه متون و آثار ادبي به نوشتار درآيند يکي از مهمترين و اساسيترين پايه هاي آموزش کودکان محسوب ميشد(تاريخ اساطيري ايران ، بهرامي :ص ١٠٦ ).
اين نظام نو براي اعراب مکه پيشرفت هاي بنياديني در امر آموزش بوجود آورد زيرا با آمدن اسلام ، آموزش قرآن و مقدمات دين اسلام و همينطور خواندن و نوشتن به کودکان متداول شد، اما در مورد ايرانيان که از ساختارهاي منسجمتري در امر آموزش برخوردار بودند و از جهت فرهنگي نيز برتر بودند، اين نظام آموزشي معادل از بين رفتن نظم موجود در ساختارهاي تاريخي - فرهنگي و يک دگرديسي اجباري و ناخواسته بود (تاريخ آموزش و پرورش ايران و اسلام ، ضميري: ص ١٥٣).
٣- نتيجه گيري بررسي چهار عامل دين و اخلاق ، عدالت و بي عدالتي، نظام تربيتي اسلامي و رويا و ماراء الطبيعه در سير تحول ادبيات کودکان و نوجوانان ايران بدين موضوع اشاره دارد که يکي از راه هاي انتقال مفاهيم ديني به نسلهاي پيش رو، مقوله اي ادبيات ميباشد و از آنجا که تربيت و به تبع آن تربيت ديني، کودکان را به عنوان يکي از مخاطبان اصلي خود ميشناسد، مقوله تربيت ديني از اهميت بسياري برخوردار ميباشد.