چکیده:
یکی از موضوعات علم اقتصاد، ارزشگذاری اقتصادی کالاها و خدماتی است که ارزش بازاری معینی ندارند. مطالعات کاربردی در خصوص تخمین ارزش اقتصادی این دسته از کالاها و خدمات، بهویژه منابع طبیعی، نشان میدهد که روشهای مختلف تخمین، از وجود ناسازگاریهای متعددی در تخمینها با یکدیگر حکایت دارند. بهمنظور درک بهتر این موضوع و تلاش برای رفع تناقضات، در این مقاله سعی شده است تا با دیدگاه نهادگرایی، فرایند ارزشگذاری اقتصادی با توجه به حضور ذینفعان و زمینه آنان جهت شناسایی عوامل تاثیرگذار در فرایند ارزشگذاری ارزیابی شود. بر اساس این دیدگاه، نهادهای رسمی همچون قوانین و دستورالعملهای مربوط به محیط و فرایند ارزشگذاری و نهادهای غیررسمی شامل الگوهای علمی، سیاسی و طرز تفکر محیطی اطراف ذینفعان، بر انتخابهای آنان در فرایند ارزشگذاری تاثیر میگذارد. علاوه بر این نهادها، ویژگیهای ابزار اقتصادی که ارزشگذاری جزئی از آن است، نقش تعیینکننده مهمی در انتخابهای ذینفعان در ارزشگذاری دارند.
خلاصه ماشینی:
بهمنظور درک بهتر این موضوع و تلاش برای رفع تناقضات، در این مقاله سعی شده است تا با دیدگاه نهادگرایی، فرایند ارزشگذاری اقتصادی با توجه به حضور ذینفعان و زمینۀ آنان جهت شناسایی عوامل تأثیرگذار در فرایند ارزشگذاری ارزیابی شود.
مقدمه با توجه به فقدان بازارهای گسترده برای برخی منابع اقتصادی، بهویژه منابع طبیعی، و نیز مسئلۀ کمیابی آنها، عموما سعی میشود تا با ارزشگذاری اقتصادی آنها توسط اقتصاددانان به تخصیص بهتر چنین منابعی کمک گردد.
این مسئله ر استانداردها و دستورالعملهای داخل کشور برای ارزیابی اقتصادی پروژههای عمرانی نیز وجود دارد و نرخهای تنزیل متفاوتی برای اهداف کشاورزی و صنعتی تعیین شده است.
بخش ششم نیز ابتدا مکتب نهادگرایی بهطور مختصر معرفی و با کمک دیدگاه نهادی، به تحلیل فرایند ارزشگذاری و نحوۀ انجام انتخابها در چهارچوب نهادی و محدودیت ابزار اقتصادی پرداخته میشود.
این مراحل شامل موارد زیر است: الف) تعریف واضح پروژه، شناسایی اثرات پروژه، ب) تعیین اثراتی که از نظر اقتصادی مربوط هستند، پ) مقداریکردن اثرات مربوط، ت) تبدیلکردن مقدار اثرات به واحد پولی، ث) تنزیل هزینه و فایده به ارزش حال، ج) بهکارگیری آزمون ارزش حال خالص، ج) تحلیل حساسیت (Hanley and Spash, 1993: 87-103).
6. اثرگذاری برانتخابها در فرایند ارزشگذاری اقتصادی اقتصاددانان مکتب نهادگرا معتقدند که درک تأثیر ساختار نهادی بر رفتار اقتصادی، برای درک بهتر عملکرد بنگاهها، بازارها، عاملان و اقتصادها در شرایط مختلف ضروری است.
نظریۀ نهادی نورث دیدگاه مفیدی برای توضیح تأثیر نهادها در فرایند ارزشگذاری اقتصادی است.
Economics of Water Resources Planning, New York: McGraw – Hill Book Company.