چکیده:
هدف این مقاله توصیف دینداری سرپرستان طبقه متوسط شهر تهران است. بدین منظور مطابق با چارچوب نظری بوردیو میزان دینداری به عنوان سرمایه فرهنگی در ساختار طبقه متوسط مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تصویر دقیقتر از دینداری طبقه متوسط، این طبقه در سه لایه متوسط بالا، متوسط میانی و متوسط پایین بر اساس دو شاخص هزینه خانوار و تحصیلات دستهبندی و میزان دینداری به عنوان نوعی از سرمایه فرهنگی در این لایهها بررسی گردید. دینداری نیز در چهار بعد اعتقادی، عبادی، مناسکی و پیامدی مورد سنجش قرار گرفت. اجرای این بررسی به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. بدین منظور نمونهای به حجم 613 نفر و به روشpps جهت جمعآوری اطلاعات انتخاب شدند. نتایج بررسی نشان داد که بعد اعتقادی پاسخگویان در حد بسیار بالایی است ولی سایر ابعاد دینداری نسبت به بعد اعتقادی به صورت قابلملاحظهای پایینتر است.
نتایج تحقیق نشان میدهد که دو بعد اعتقادی و پیامدی رابطه معکوس و ضعیفی با پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد دارد به صورتی که افراد لایه بالای طبقه متوسط میزان کمتری از دینداری را نسبت به دو لایه متوسط و پایین از خود نشان میدهند. همچنین بین دو متغیر تحصیلات و هزینه خانوار و بعد پیامدی و اعتقادی دینداری رابطه معکوسی وجود دارد. چارچوب نظری تحقیق نتایج نشان میدهد بعد پیامدی دینداری به عنوان نمودی از سرمایه فرهنگی امکان ایجاد تمایز در طبقه متوسط را دارا میباشد.
خلاصه ماشینی:
نتایج تحقیق نشان میدهد که دو بعد اعتقادی و پیامدی رابطه معکوس و ضعیفی با پایگـاه اقتصادی و اجتماعی افراد دارد به صورتی که افراد لایه بالای طبقـه متوسـط میـزان کمتـری از دین داری را نسبت به دو لایه متوسط و پایین از خود نشان میدهنـد.
با توجه به مسائل مطرح شده از آنجا که اسلام و شیعه دین رسمی و مذهب اغلب ایرانیان است و از خصوصیات اساسی مذهب شیعه جامعیت آن و داشتن دستورالعمل های اساسی در حوزه های فردی، عمومی و همچنین مشروعیت بخشی به نظام سیاسی اسـت این بررسی هدف خود را به توصیف میزان دیـن داری طبقـه متوسـط قـرار داده اسـت .
تـری ری٧ اهمیـت اصطلاحاتی مانند استحاله ٨، تقدیس ٩، راست دینی ١٠ اعتقاد به عدالت خدایی١١ در تفکر بوردیو که ظاهری سکولار را خاطرنشان می سازد (p٨ ,٢٠٠٧ ,Rey) خود بوردیـو عنـوان می دارد که جامعه شناسی فرهنگ وی در واقع جامعه شناسی دین اسـت کـه بـرای درک دنیای سکولار تعدیل گردیده است و در این مسـیر وی اسـتراتژی را کـه نخسـتین بـار به وسیله امیل دورکیم توسعه یافته را اقتباس نموده اسـت (٢٢١-p٢٠٣ ,٢٠١٣ ,Mckinnon١٢) در تمایز بوردیو چنین بحث می کند که طبقه صرفا موضوعی اقتصـادی نیسـت و دارای ابعاد جدایی ناپذیر اجتماعی و فرهنگی است .
با استفاده از این رویکرد تئـوریکی سـاختار طبقـه متوسـط را بـا ترکیب دو نوع سرمایه اقتصادی و نمادین به سه لایه بالا، متوسط و پایین تقسیم نمـوده و حجم سرمایه فرهنگی را که در اینجا مراد ما از آن میزان دین داری اسـت درون ایـن لایه بندی طبقاتی مورد سنجش قرار میدهیم .
andrew, (2017) Religion and Social Class: Theory and Method After Bourdieu.