چکیده:
آثار گردآوریشده مجموعهای از دادهها و اطلاعات از قبل موجود را شامل میشوند که توسط پدیدآورنده در یک اثر مستقل انتخاب، گزینش و چیدمان شدهاند، بدون آنکه خود چیزی بر آن بیفزاید، مانند جُنگهای ادبی، گزیده آثار، دفترچههای راهنمای تلفن و نظایر آنها. از آنجاییکه اصالت از شروط اصلی نظام حقوقی مالکیت ادبی و هنری برای حمایت از اثر است، این سؤال مطرح میشود که آیا آثار مزبور از اصالت لازم برای حمایت در این نظام برخوردارند یا خیر؟ کشورهای پیرو نظام حقوقی کپیرایت، دیدگاه عینی و کشورهای پیرو نظام حقوقی حق مؤلف، دیدگاه ذهنی را در تعریف اصالت پذیرفتهاند. این اختلاف دیدگاه موجب شد تا سالها در خصوص مفهوم اصالت در رویه قضایی اختلافنظر وجود داشته باشد؛ اما رأی فیست با ابداع معیار «جرقه»، عنصر خلاقیت را به مفهوم اصالت ملحق کرد، تشتت آرا را از میان برداشت و اصالت را در گرو گزینشهای خلاقانه قرار داد. معیار جرقه آمریکایی بهعنوان کاربردیترین معیار احراز اصالت، مورد اقبال نسبی نظامهای حقوقی قرار گرفت. مقاله حاضر با تحلیل آرای قضایی صادره به این نتیجه دست مییابد که گردآوری آثار موجود تنها در صورتی که به یک روش غیربدیهی و بهنحو خلاقانه انجام شده باشد، شایستگی حمایت را خواهد داشت و این حمایت تنها شیوههای گزینش و انتخاب مؤلف را در برمیگیرد و محتوای اثر مشمول حمایت نخواهد بود.
A “compilation” is a work formed by the collection and assembling of pre-existing materials or of data that are selected, coordinated or arranged in such a way that the resulting work as a whole constitutes an original work of authorship, such as periodical issue, anthology, encyclopedia, telephone directory, etc. Since the prerequisite for protection of copyright works is originality, this question arises whether these works are original and may also be copyrightable. The meaning of originality is not defined in the majority of national copyright legislations. Instead, the interpretation of what is to be original has been left mainly to the courts. Courts have different opinions regarding the definition of originality and its conditions. However, the Supreme Court of United States in the Feist case put an end to this division.
This article attempts to study the notion of originality of compilations works by analyzing the Feist case in order to answer whether compilation works have any originality and if the answer is yes, what is its scope.
خلاصه ماشینی:
دشواری تبیین مفهوم ، معیار و قلمرو اصالت در آثار گردآوریشده بسیار بیشتر از سایر آثار ادبی و هنری است ؛ زیرا، همان طور که گفته شد، در این آثار، پدیدآورنده تنها در انتخاب مطالب یا گزینش اطلاعات سهیم است و چنانچه عنصر خلاقیت را شرط احراز اصالت بدانیم با این پرسش اساسی روبه رو خواهیم شد که آیا گزینش و انتخاب میتواند عنصر خلاقیت را در بر داشته باشد یا خیر؟ این مقاله تلاش دارد با تبیین مفهوم کلی اصالت در آثار ادبی و هنری و بیان دیدگاه های مختلف در این خصوص به مفهوم دقیق اصالت با استناد به آرای قضایی کشورهای مختلف خصوصا رویه قضایی آمریکا نزدیک شود و به این سؤال پاسخ دهد که شرط اصالت در آثار گردآوریشده چگونه احراز و دامنه آن تا چه اندازه گسترش مییابد؟ از این رو، این نوشتار به دو بخش کلی تقسیم میشود: در بخش اول مفهوم کلی اصالت و معیارهای احراز آن و در بخش دوم آثار گردآوری شده ، چگونگی احراز اصالت ، مفهوم خلاقیت و دامنه حمایت از این گونه آثار بررسی میشوند.
برای احراز این شرط و کشف خلاقیت در اثر گردآوریشده ، لازم است روش احراز اصالت بر اساس رویه قضایی ایالات متحده در این گونه آثار تجزیه و تحلیل شود و سپس با اشاره به رویکرد نظام رومی- ژرمنی، مفهوم خلاقیت مورد نیاز در این آثار شناسایی و نهایتا، دامنه حمایت نظام حقوقی مالکیت ادبی و هنری در این گونه آثار تعیین شود.